SJP:ALE
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik języka polskiego |
| Podtytuł | Przez M. Samuela Bogumiła Linde |
| Wydawca | Drukarnia XX. Piiarów |
| Data wyd. | 1807-1814 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Indeks stron | |
ALE. I. Conj. lecz, bo, ponieważ, aber, allein, denn. Boh. ale; Slovac. ale, ałe; Sorab. I. ale, hale; Sor. 2. alé; Carn. al, pak, pa, ali, samuzh; Vind. al, ali, ampak, tamuzh, temuzh; Slavon. ali, pak; Bosn. al, alli, a, da, neggo, nú, ma; Hung. dé; Croat. ali, pak, alipak, nego, vech; Ross. но; Eccl. обаче; (Grae. ἀλλα; Syr. אלא ela; Aethiop. אלא ola; Chald. Talm. אלא alla; Germ. allein, cf. Lat. alias). 1., in contrarium, przecząc, mowę odwracaiąc = lecz, wszakże, aber, allein. Piękny był wyiazd, ale ... Kras. List. 192. Choroby regularne łatwo rozpoznać można; ale nieregularne, ale ukryte, ale z kilku skladane, rozpoznać ciężko. Perz. Lek. 69. Bodayby to twoie ale i ieżeli djabli porwali! Tea. 7. c. 58. Cum enclit. ależ, sondern (v. ali.) 2. desiderando, z uskarżaniem się, żalać się, aber! doch was ist das! Ale że Jeymości dotąd nie widać! Tea. 30. c. 24. - 3. confirmative, potwierdzaiąc: iuż ci tak iest, aber freylich, ja doch. Ale co robić! t. i. masz przyczynę ganić mię. L. - 4. intensionis, ale = ale téż, aber auch. Alemci mu dał! Aleś się dogadał! Cn. Ale bo siostrzyczko nie lubię, żeby mnie tak śpiegować. Tea. 49, b. 49. Ale bo ich zwiedli. Tea. 45, d. 72. Wyb. - 5. cum irrisione szydząc, z uszczypliwością, wéy! przecież! ja doch, aber doch. Aleś skromny, gdy drugich biią! Aleś pilny, gdy ieść. Cn. II. ale Substant. = wada, niedoskonałość, przeszkoda, przywara, ein Aber, eine Bedenklichkeit, ein Hinderniß, Anstoß, Mangel, Gebrechen, eine Unvollkommenheit. (Vind. madesh, vmashik, liss, lisa, prigorov, skasnost, kriunja). Nikt bez ale, nikt bez wady. Jak. Ez. 101. Rys. Ad. 44. Gorn. Dw. 9. Starw. Ref. 11. Wad. Dan. 5. Tea. 7, c. 58. (Nulli sunt visi, qui caruere nisi. Vind. Vsaki ima sowje lise, muhe, samere; Slovac. každi ma swu wkastnu krehkost. Neni tak dobřeho, kteribi néchibil; nullus sine naevo). Nie masz na świecie żadnego takiego, By nie było ale, w wielmożności iego. Rey. Zw. 219. b. Niemasz, któryby się w czym nie potknął, albo iak Polacy mówią, nikogo bez ale. Budn. Ap. 57. - By nie ale, byłoby wszystko wcale. Zegl. Ad. 75. Cn. Ad. 52. Slovac. keďbi keď né bolo, wsecko bi dobre bolo; Ger. wenn das wenn nicht wäre. Ale! interj. Ale! ale ale! Franc. à propos, Slavon. eh zbilja; ach! a propos! weil mirs einfällt! Ale! ale, przymniałem sobie! Tea. 30, 6. Ale ale, à propos, pani mi mówiła. Zabł. Firc. 52.
