Strona:Dante Alighieri - Boska komedja (tłum. Porębowicz).djvu/162

Ta strona została uwierzytelniona.
28 
W Romanii, powiedz, pokój-li czy boje?

Wiedz, że pochodzę z gór między Urbinem
A tą przełęczą, gdzie są Tybru zdroje«[1].

31 
Jeszcze schylony uważnie w kotlinę-m

Patrzał, gdy Wódz mój lekko w bok mię trąca,
Mówiąc: »Odezwij się, ten jest Latynem«[2].

34 
A na języku mym odpowiedź rąca

Natychmiast tymi wyrazy zabrzmiała:
»Duszo w płomiennym knocie gorejąca,

37 
Romania twoja nigdy nie bywała

Wolna od wojny w sercu swych tyranów,
Lecz gdym ją żegnał, niby pokój miała.

40 
Rawenna stoi jak za dawnych panów:

Orzeł Polenty[3] tam swe gniazdo ściele
I swemi skrzydły otula Cerwianów.

43 
Ziemia, która prób wytrwała tak wiele[4],

Darząc Francuzów krwawem cmentarzyskiem,
Zielonym Szponom[5] przypadła w udziele,

46 
Zaś stary Kundys z psiakiem werukijskim[6]

Od których poszła Montanii zatrata[7],
Tam gdzie i dawniej krwawym gryzą pyskiem.

49 
Stołb nad Lamonem i Santernu czata[8]

Lwiątko z białego gniazda sobie wiodą,
Co zmienia wiarę od zimy do lata.

52 
Gród, co mu Savio bok podmywa wodą[9],

Jak między górą leży, a padołem,
Między niewolą żyje a swobodą.

55 
Teraz mi wyznaj, kto jesteś«, zakląłem

Ducha, »mniej mi bądź, niż tamci surowy;
I niech twa sława nie ginie z popiołem«.


  1. z gór między Urbinem — A tą przełęczą, gdzie są Tybru zdroje, tj. z Montefeltro, które leży na górze między Urbinem a przełęczą Apeninów.
  2. ten jest Latynem. Latynami Dante nazywa Włochów mieszkających w prowincjach na południe od Padu; Włosi północni zwą się u niego Lombardami.
  3. Orzeł Polenty. Ród Polentów panujący w Rawennie i Cerwii miał w herbie orła pół-białego w polu niebieskiem i pół-czerwonego w polu złotem.
  4. Ziemia, która prób wytrwała tak wiele. Jest to miasto Forli, które wytrzymało oblężenie wojsk papieskich i francuskich w 1282 r.
  5. Zielonym Szponom. Rodziną panującą w Forli byli Ordelaffi, mający w herbie lwa zielonego.
  6. Stary Kundys z psiakiem werukijskim: Malatesta da Verrucchio i młody Malatetino, srodzy tyrani (patrz p. XXVIII, w. 76. i nast.).
  7. Montanii zatrata. Montagna de’ Parcisati, szlachcic z Rimini, ze stronnictwa Ghibellinów został zamordowany z rozkazu Malatestów.
  8. Stołb nad Lamonem i Santernu czata, tj. miasta Faenza i Imola leżące nad rzekami Lamonem i Santernem znajdowały się pod panowaniem Menarda Paganiego, którego klejnotem był lew niebieski w białem polu i który od Gwelfów przeszedł do Ghibellinów.
  9. Gród, co mu Savio bok podmywa wodą, tj. Cesena leżąca między płaszczyzną a łańcuchem Apeninów.