Strona:Dante Alighieri - Boska komedja (tłum. Porębowicz).djvu/325

 

13 

Ktoś jest? Skąd idziesz? bo twe przywileje

Podziw nasz budzą, jak obca i nowa
Rzecz, która tutaj nigdy się nie dzieje«.

 

16 

»Środkiem Toskany«, rzekłem, »fale snowa

Mały strumyczek^[1] zrodzon z Falterony;
Nie nasyca go droga stumilowa.

 

19 

Tam jest ojczysty kraj mój położony;

Nazwisko moje wymieniać — rzecz marna,
Mej sławy jeszcze nie brzmią głośne dzwony«.

 

22 

»Jeśli przejrzałem myśl twą aż do ziarna«,

Pierwsza się dusza do mnie znów odzywa,
»Po twojej mowie domyślam się Arna«.

 

25 

A druga rzecze: »Czemuż on ukrywa

Niedomówione^[2] owej rzeki miano,
Jakby w niem rzecz się mieściła brzydliwa?«

 

28 

Na to głos ducha, którego pytano:

»Pewnie dlatego, iż się lepszą zdało,
Aby jej dolin wiecznie zapomniano.

 

31 

Bowiem od źródeł, któremi nabrzmiało

Siodło gór (co z nich odpadło Peloro)^[3],
A tak, że w świecie bogatszych jest mało,

 

34 

Po ujście, gdzie się krzepi morze, skoro

Słońce mu nieco słonych wód upije,
Skąd znowu później rzeki pokarm biorą^[4],

 

37 

Cnotę się zdala obchodzi, jak żmiję;

Czy to się dzieje ze złego nawyku,
Czy że ich gleba ten wstręt w sobie kryje.

 

40 

Tak odmienili obyczaj do zniku

Mieszkańcy biednej tych dolin krawędzi,
Jakby ich Circe chowała w karmniku.

1. Mały strumyczek, tj. Arno, mający źródło w tej części Apeninów między Toskanią a Romanią, która się nazywa Falterona
2. niedomówione. Dante wymienia Arno po wielekroć bez tego wstrętu, raz nawet (Cz. V, 122) zwie go »królewską rzeką«.
3. Siodło gór (co z nich odpadło Peloro). Apeniny są w tem miejscu bogate wodą, gdyż tam równie Tyber ma swe źródła. Peloro, góra Sycylii, musiała niegdyś należeć do łańcucha Apeninów.
4. W. 34—6. Bystrze spostrzeżone zjawisko nieustającej wymiany materji: morze parując, zasila rzeki, rzeki zaś powracają mu ubytek.