w powstaniu Aleksandrji został pochwycony i zamknięty w żelaznej klatce. Umarł po 17 miesiącach więzienia. Syn jego Jan I, mszcząc się, wyruszył przeciw Aleksandrji; w zamian kraj jego został najechany i zniszczony.
Godzi się zauważyć, z jaką sztuką poeta jednym rysem zaznacza pozę, fizjonomię, charakter wymienionych postaci.
W. 1. Była to chwila, n. b. wieczorna, kiedy pielgrzymów owłada największa tęsknota.
W. 1—6. Do słów, które same przez się są muzyką, dorobił melodję R. Schumann.
W. 7. przestawszy dźwięki łowić uchem, z powodu, że śpiewy ucichły.
W. 13. Hymn o przepięknym rytmie: Te lucis ante terminum.
W. 26. których miecz... złamany był i tępy, na znak, że sprawiedliwość boża łagodzi się litowaniem, albo że aniołowie występują obronnie, nie zaś zaczepnie.
W. 28. Szaty aniołów są koloru nadziei; oni sami są stróżami, strzegącymi dusz od pokusy chytrego szatana.
W. 37. Z łona Maryji, tj. z nieba empirejskiego, z kielicha Róży mistycznej.
W. 54. Nino (zdrob. Ugolino) de Visconti z Pizy, wnuk po matce hr. Ugolina delia Gherardesca, tragicznej postaci z XXXIII p. Piekła. Był gubernatorem Gallury na Sardynii. Wypędzony z Pizy 1288 r., umarł 1296 r. Dante cieszy się, że mimo życie spędzone w krwawych zatargach Nino nie zasłużył na potępienie.
W. 62. Sordel i tamten. Sordel zajęty jedynie Wirgilim nie spostrzegł dotąd, że Dante jest osobą żywą.
W. 65. Patrz Konradzie. Jest to Konrad Malaspina, o którym niżej.
