Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/341

Ta strona została przepisana.

dostawać ś., przedzierać ś., przeprawiać ś.

Przebierki (-ów), rzeczy przebrane, resztki co gorsze, odpadki.

Przebieżny, zdarzający ś., przypadkowy, nieprawidłowy.

Przebieżysty, krótkotrwały, przemijający, chwilowy, przelotny: deszcze p-e = padające od czasu do czasu, ale krótkotrałe.

Przebijacz, człowiek, który przebija; narzędzie do przebijania, rodzaj młota.

Przebijać, dok. Przebić; uderzając nawskroś przenikać, przekłuwać, przeszywać; robić otwór nawskroś: p. tunel, chodnik podziemny; przepuszczać, być przezroczystym: papier p-ja atrament; p. przez sito = przesiewać; p. wełnę, bawełnę = czochrać, czesać; p. monetę = przekuwać na nowo; przen., przenikać, porażać: boleść, żal p-ja mi serce; pokora niebiosa p-ja = pokorą wiele można dokazać; głową muru nie p-je = niepodobna zwalczyć zbyt wielkich przeszkód, trudności; p. ś., przebijać siebie, przeszywać siebie ostrym narzędziem; p. ś. przez co, przedzierać ś., przedostawać ś., przemykać, przeprawiać ś. z trudem; p. ś. a. p., dawać ś. widzieć, ukazywać ś. z pod spodu, przeświecać, przeglądać, prześwitywać.

Przebijak, narzędzie do przebijania dziur pod uderzeniem młota.

Przebijarka, maszynka do wybijania dziur w metalu, przebitnia, dziurawnica, dziurkarka, sztanca.

Przebiór, przebranie, przebranie ś., zmiana ubrania.

Przebiśniegp. Gładysz.

Przebitka, przejście podziemne, chodnik podziemny łączący dwie sztolnie w kopalni; w kartach: pobicie lewy przeciwnika atutem.

Przebitny, ten, który może być przebity, możliwy do przebicia.

Przebłagać, błaganiem uzyskać przebaczenie, ubłagać, przejednać.

Przebłogi, niezmiernie błogi.

Przebłysk, błysk, ukazujący ś. z pod czego, przeświecający, przebijający z pod czego, błysk niejasny i chwilowy; przen., zjawienie ś. czegoś świetlnego: p. talentu, gienjuszu.

Przebłyskiwać, dok. Przebłysnąć; błyskać od czasu do czasu, wydobywając ś. z pod czego, połyskiwać, migać; przen., przejawiać ś. świetnie, ukazywać ś.

Przebogaty, bardzo bogaty.

Przebolały, który przebolał.

Przeboleć, przezwyciężyć ból, cierpienie: p. jaką stratę, nieszczęście; przestać boleć, przestać żałować; poprawić ś. po chorobie, wyzdrowieć; czas jakiś przechorować, przecierpieć.

Przebóg!, wykrz., oznaczający przestrach, silne wzruszenie; dla Boga!, na miłość boską!, wielki Boże!, mój Boże!, o Boże!, rety!

Przebój, przebijanie ś., przebicie ś., przedarcie ś. (przez tłum, przez wojsko); przemoc, siła, gwałt: iść p-em, na p. = użyć siły, gwałtem rozpychając, roztrącając wszystkich po drodze; dłuto okrągłe do przebijania dziur.

Przebór, przebranie ponad normę: p. wody w wodociągach miejskich.

Przebóstwiać, przemieniać, przekształcać w bóstwo, ubóstwiać, czcić, jak bóstwo.

Przebóść, Przebość, uderzeniem przeszyć, przekłuć rogami; p. ś., przeszyć ś., przebić ś. czymś szpiczastym.

Przebraćp. nied. Przebierać.

Przebradzaćp. dok. Przebrnąć.

Przebrakować, wybrać najlepsze z pomiędzy różnych, uczynić wybór, odrzucając co gorsze.

Przebranie, wybranie, wzięcie więcej niż przypadało, przebrako-