do walki; r. komu obelgę w twarz = powiedzieć mu słowa obelżywe; zelżyć go; r. kość niezgody = kłócić ś.; r. szańce, okopy = wznosić; r. most = budować, przerzucać; r. rów, kanał = przeprowadzać, kopać; r. r. myśl, projekt = przedkładać, przedstawiać do rozważenia i wykonania; r. uwagę = robić uwagę; r. co na papier = kreślić, rysować szkicowo, spisywać tymczasowo, doraźnie; r. kogo dokąd = wysyłać, pchać; r. losy, kości, kostki = oddawać na los szczęścia w chwili stanowczej, rozstrzygającej; r. broń = poddawać ś., prosić o pardon; r. pioruny, piorunami = wyrażać swój gniew na kogo, kląć od piorunów, piorunować; r. kim, czym = szarpać, targać; strzelba, wagon r-a = szarpie przy poruszeniu ś., przy wystrzale; w różne strony przerzucać, kołatać, miotać: burza r-a okrętem, życie r-a ludźmi; r. kim, czym a. kogo co, obalać, przewracać, uderzać gwałtownie; r. kogo, co, opuszczać, porzucać kogo, co, odstępować kogo, czego, zaniechać czego, dawać komu, czemu spokój; usuwać ś. od czego; r. młode = o zwierzętach: rodzić; r. ś., rzucać sobą, skakać, porywać ś. do czego, udawać ś. dokąd z wielkim pośpiechem, w skok, ruszać dokąd, przypadać do czego, zrywać ś., zaczynać biec pędem, w cwał; r. ś. do ucieczki, w pogoń, w przepaść, naprzód, na ratunek; r. ś. do oręża, do broni = chwytać: r. ś. do pracy, do rzemiosła, do przemysłu, do handlu = brać ś. skwapliwie, z zapałem; r. ś. komu na szyję, w czyje objęcia, do nóg komu; r. ś. w ogień, do wody = wskakiwać; występować w wielkiej ilości, zjawiać ś., pojawiać ś. obficie: r-ły ś. krosty na ciele, rdza na zbożu; krew r-iła mu ś. nosem = buchnęła; łzy r-iły jej ś. z oczu = pociekły; choroba r-iła ś. na płuca, na mózg; r. ś. na kogo, napadać, napastować, przyskakiwać do niego, miotać ś. na kogo; występować przeciw komu; przedsiębrać coś zuchwale: r. ś. na wielkie przedsiębiorstwo; r. ś. do kogo = chcieć go powitać, uczcić, tłoczyć ś., przypadać do niego; r. ś. do czego = chwytać, porywać, szarpać ś., targać ś., miotać ś.: ryby r-ją ś. w sieci; wściekać ś., złościć ś., ciskać ś. w gniewie; awanturować ś.: r-a ś., jak mucha w ukropie, jak wesz na grzebieniu = o bezsilnej złości; r. ś. o co, na co, walić ś., przewracać ś., padać, ciskać ś.
Rzucawka, drgawki u kobiet ciężarnych a. rodzących; drgawki u dzieci; choroba nerwowa u psów.
Rzucić — p. nied. Rzucać.
Rzucik, Rzucanka, drobny deseń na tle jednostajnym.
Rzut, rzucenie, ciśnięcie; rzucenie ś., rzut, skok: przestrzeń, jaką może przebiec ciśnięty pocisk: r. strzały, oszczepu, kamienia; to, co wyrzucono, ilość wyrzucona; pecyna; przekrój: r. pionowy, poziomy; sposób przedstawiania części kuli ziemskiej na płaskiej powierzchni, sposób kreślenia map; w mechanice: czynnik, wprawiający w ruch jakieś ciało, siła rzutu; w matematyce: punkt przecięcia linji rzucającej z płaszczyzną rzutową; r. oka = pobieżne spojrzenie; przen., krótkie zastanowienie ś. nad czymś; zarys, szkic, rys czego, pogląd; wydawanie płodu przez zwierzęta.
Rzutki, Rzutny, zwinny, zręczny; obrotny, przedsiębiorczy, ruchliwy.
Rzutkość, Rzutność, zwinność, zręczność, rzeźkość; przedsiębiorczość, obrotność, ruchliwość.
Rzutnia, linja, którą rzucone w górę ciało spadając przebiega.
Rzutnie, przysł., rzucając, miotając; zwinnie, żwawo, zręcznie.
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/634
Ta strona została przepisana.