Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/670

Ta strona została przepisana.

najczęściej opatrzony u końca zgrubieniem a. kulą, uderzając nią o brzegi dzwonu, wydaje dźwięk; s. w moździerzu: tłuczek, tłuk; dziura w gardle matni, w sieci, w matnię wpuszczona i rozpięta; s. w okiennicy = otwór w kształcie serca; s. we flecie, w piszczałce: kawałek drzewa, zatykający główny otwór z jednego końca; s. w więcierzu a. skrzydlaku: sieć, ściągnięta w jego środku, przez który gdy ryba przejdzie, dla wązkości wrócić nie może.

Sercokwiat, roślina, zwana też inaczej kozodziczyną.

Sercowaty, mający kształt serca.

Sercowładca, człowiek, władający sercami wszystkich, kochany przez wszystkich.

Sercowy, odnoszący ś. do serca, dotyczący serca; człowiek s. = uczuciowy, serdeczny, czuły.

Sercówka, Sercak, małż morski bezgłowy, dwumuskułowy (fig.).

Sercunio, Sercuńcio, zdr. od Serce.

Serdaba, pers., cysterna do wody deszczowej i śniegowej w pustyniach Azji środkowej; punkt zborny karawan handlowych.

Serdak, rodzaj kaftana góralskiego, sukiennego, a. podszytego kożuchem baranim, z wyszywaniami na wierzchu (fig.).

Serdar, Sardar, pers., naczelny wódz armji czynnej, feldmarszałek turecki.

Serdecznić się, okazywać wzajemnie wielką serdeczność.

Serdecznie, przysł., szczerze, gorąco, czule, uczuciowo.

Serdecznik, kamień drogi, szlifowany w kształcie serca; roślina z rodziny wargowych (fig.).

Serdeczność, uczuciowość, przywiązanie, czułość, miłość.

Serdeczny, dotyczący serca, odnoszący ś. do serca, sercowy; przeniknięty tkliwością, idący z serca, tkliwy, czuły, szczery, gorący, uczuciowy; kochany bardzo, jedyny, najdroższy, najukochańszy; dzielny, mężny, odważny, ochoczy, bitny, sierdzisty, waleczny; płacz s. = rzewny; nienawiść s-a = zażarta, śmiertelna; śmiech s. = szczery, a. spazmatyczny; człowiek s. do wojny = zapalony, zamiłowany; s. palec = czwarty palec u ręki, palec pierścionkowy; żyła s-a = środkowa żyła ręki.

Serdel, Serdelas, Serdelans, wł., duży serdelek.

Serdelek, wł., krótka kiełbaska, napchana siekaną wieprzowiną, jedzona na gorąco a. na zimno.

Serdeńko, zdr. od Serce.

Serduszka, roślina z rodziny dymnicowatych (fig.).

Serduszko, zdr. od Serce.

Serduszkowaty, mający kształt małego serca.

Serdusznik, Serduszek, roślina z rodziny zapianowatych.

Serebszczyzna, Sierbszczyzna, danina pogłowna, opłacana dawniej przez Litwę i Ruś Tatarom.

Serecznik, roślina z rodziny ślazowatych, serownik, wełniak, chróścik (fig.).

Serecznikowate, Serecznikowe, rodzina roślin dwuliściennych.

Serek, mały ser; dać komu s-ów