Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/740

 Spalić — p. Palić; zniszczyć co ogniem, puścić z dymem, obrócić w perzynę; strawić ogniem; wypalić, zużyć na palenie; wysuszyć, spiec, s. ś., ulec spaleniu, stracić mienie skutkiem pogorzeli; opalić ś., nabrać cery ogorzałej; dostać zły stopień przy egzaminie; s. na panewce: nie wystrzelić, nie udać ś; s. za sobą mosty, okręty = nie zostawić sobie możności wycofania ś. z czego.

 Spała, nacięcie podłużne z góry na dół drzewa iglastego dla wydobycia żywicy.

 Spałować, robić nacięcia na drzewach iglastych w celu zdobycia z nich żywicy.

 Spamiętać, zatrzymać w pamięci, nie zapomnieć.

 Spaniały, wspaniały.

 Spanie, sen.

 Spanieć, stać ś. panem a. pankiem, spanoszyć ś., zhardzieć.

 Spanoszały, ten, który spanoszał, wzbogacił ś., stał ś. panem.

 Spanoszeć, Spanoszyć się, wzbogacić ś., dochrapać ś. majątku, dorobić ś.

 Spapużeć, stać ś. papugą, a. jak papugą.

 Sparadnieć, stać ś. paradnym, okazałym.

 Sparadrap, fr., kawał płótna pociągnięty z jednej strony roztworem wosku, stanowiący plaster lepki.

 Sparafjanieć, stać ś. parafjańskim, nabrać manjer zaściankowych, parafjańskich.

 Sparceta, fr. — p. Esparceta.

 Sparciały, który sparciał.

 Sparcieć, stracić jędrność i soczystość wskutek zestarzenia ś., przerośnięcia, złykowacieć: (o rzodkiewce, rzepie, brukwi itp.); przen., zestarzeć ś., stać ś. strupieszałym.

 Sparek, wyziewy, gorąco duszne, powstające po ciepłym deszczu.

 Sparkiet, flaszka metalowa, zawierająca płynny węglan sody, w której można przyrządzać wszelkie rodzaje płynów musujących.

 Sparodjować, gr., zrobić parodję: coś poważnego przedstawić w sposób komiczny; zepsuć utwór (muzyczny, dramatyczny) lichym jego wykonaniem.

 Sparszeć — p. Sparszywieć.

 Sparszywiały, Sparszały, który sparszywiał.

 Sparszywieć, dostać parchów, zachorować na parchy, stać ś. parszywym; nędznym, marnym.

 Spartanin, Spartańczyk, łć., obywatel Sparty; przen., człowiek surowej moralności, mężny, wytrzymały i unikający wygód.

 Spartański, należący do Sparty, do Spartan; właściwy Spartanom, odznaczający ś. cnotami, któremi zasłynęli Spartanie; surowych obyczajów.

 Sparzelina — p. Oparzelina.

 Sparzyć — p. nied. Parzyć; złączyć w parę, dobrać do pary, skojarzyć; s. ś., = złączyć ś. cieleśnie (o zwierzętach); zawieść ś., źle wyjść na czym; kto ś. na gorącym sparzy i na zimne dmuch a = kto doznał straty, ten nabiera przesadnej ostrożności.

 Spas, miejsce na brzegu lasu, na którym się bydło pasie.

 Spasać, dok. Spaść; wypasać, zjadać, jako paszę: s. łąkę, zboże; paść, tuczyć, czynić tucznym; s. co kim, dawać co komu do zjedzenia, jako paszę.

 Spasiony, Spasły, Spaśny, otyły, tłusty; o człowieku: gruby; o zwierzęciu: tuczny.

 Spaskudnieć, stać ś. paskudnym, zeszpetnieć.

 Spasły — p. Spasiony.

 Spasować, podczas gry w karty; nie deklarować gry; zaprzestać, nie brać udziału, dać za wygranę; zbiednieć, zmarnieć.