Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/741

Ta strona została przepisana.

Spaszować, zaniechać, zbiednieć, dojść do upadku, zmarnieć, stracić.

Spaśćp. nied. Spadać.

Spaśćp. nied. Spasać.

Spaśne (-go) zapłata za pasienie, za paszę; wynagrodzenie za szkody w polu a. na łące, wyrządzone przez bydło; prawo pastwiska wspólnego.

Spaśnyp. Spasły.

Spat, Szpat, nm., nazwa mineralogiczna ciał krystalicznych, dzielących ś. na blaszki rozmaitej grubości o powierzchni mieniącej ś.; s. ciężki = to samo co baryt; s. djamentowy = jest nieprzezroczystą, chropowatą, brudno zabarwioną odmianą korundu; s. islandzki czyli s. wapienny = jest dużym, przezroczystym, bezbarwnym kryształem węglanu wapnia, załamuje światło podwójnie i dlatego używa ś. do wyrobu narzędzi optycznych.

Spatula, łć., łopateczka do przyciskania języka przy oglądaniu gardła; łopateczka do mieszania lekarstw, do nakładania farby na paletę lub zbierania z niej — p. Szpachla.

Spauzować, wstrzymać ś., zaprzestać.

Spawać, łączyć kuciem dwa kawałki żelaza a. metalu, rozpaliwszy je w ogniu.

Spawalny, dający ś. spawać, spajalny; służący do spawania.

Spazm, gr., automatyczny, mimowolny skurcz mięśni; s-y, w języku potocznym: krzyk nerwowy, silny płacz ze łkaniem, omdleniem, kurczowym niepohamowanym śmiechem, nerwową czkawką i biciem serca.

Spazmatyczka, gr., kobieta, często chorująca na spazmy.

Spazmatyczny, gr., mający cechy ataku nerwowego, kurczowy.

Spazmatyk, gr., człowiek cierpiący na spazmy.

Spazmodyczny, łć.p. Spasmatyczny.

Spazmować, dostawać spazmów.

Spaźniaćp. Spóźniać.

Spąchać, zwąchać, zwietrzyć, zwęszyć; s. ś. z kim = porozumieć ś., umówić ś., zwąchać ś., wejść w konszachty z kim.

Spąg, spodnia warstwa ciał kopalnych.

Specjalik, łć., zdr., od Specjał.

Specjalista, łć., oddający ś. wyłącznie jednemu zawodowi, studjujący poszczególną tylko gałąź wiedzy, wszechstronnie i gruntownie znający jaki przedmiot, biegły, znawca.

Specjalistka, łć., forma żeńs. od Specjalista.

Specjalizacja, łć., wyodrębnianie, dzielenie nauk, zajęć na odrębne fachy; doskonalenie się w wybranem zajęciu, nauce, rzemiośle i t. p.

Specjalizować, łć., rozłożyć na poszszególne części, kierunki, zakresy, wyszczególniać; s. ś., zawód jaki wszechstronnie poznawać, zawód ten wyłącznie uprawiać, badać, opracowywać.

Specjalnie, łć., wyłącznie, głównie, szczegółowo.

Specjalność, łć., gałąź wiedzy, zawód, zajęcie, któremu wyłącznie ktoś ś. oddaje, a. które zna wszechstronnie i gruntownie; biegłość wyłączna w jakim kierunku lub zakresie.

Specjalny, łć., dotyczący głównie jednej rzeczy; wyłączny, wyjątkowy, szczególny, właściwy, umyślny, odrębny; niezwykły, przedni, wyborowy, przedziwny; charakterystyczny; s-a broń = nazwa artylerji, inżynierji wojskowej i sztabu gieneralnego.

Specjał, łć., przysmak, łakoć; osobliwość.

Specyficzny, łć., właściwy czemu; wyłączny; wynikający z od-