Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/776

 Stambuł, tur., nazwa Konstantynopola.

 Stambułka, tur., fajka turecka, lulka, rodzaj małej flaszeczki pękatej.

 Stamen, łć., pręcik, męska część rozrodcza kwiatu, zawierająca pylnik.

 Stammgast, nm., sztamgast, stały gość, uczęszczający codzień do tego samego zakładu jadłodajnego (restauracji, piwiarni, kawiarni i t. p.).

 Stampilla, łć., pieczęć z nazwiskiem lub firmą, pieczątka; stempel pocztowy.

 Stamtąd, przysł., z tamtego miejsca, zowąd, zonąd.

 Stan, położenie, sytuacja, pozycja, zależna od warunków, od okoliczności; rzemiosło, zawód, zajęcie, zatrudnienie, fach, środek, sposób do życia; klasa, kasta, warstwa ludności, narodu; s. mieszczański, rolniczy; s. trzeci = mieszczaństwo; s. małżeński = małżeństwo; s. poważny, s. odmienny; s. błogosławiony, taki s. kobiety = ciąża; życie nad s. = ponad możność, ponad środki; akt s-u cywilnego = akt urodzenia, ślubu a. zgonu; s. czynny = majątek kupca a. przemesłowca, wystarczający na pokrycie jego zobowiązań, aktywa; s. bierny = zobowiązania, długi, passywa; s. stały, ciekły a. lotny = trojakie skupienie ciał fizycznych; figura, pas, wcięcie; część ubrania, przypadająca na pas, talja; państwo, kraj: rada s-u = zarząd sprawami państwa; racja s-u = interes państwa; więzień s-u = przestępca polityczny; zbrodnia s-u = przestępstwo polityczne; rozum polityczny, zdolności dyplomatyczne, s-y zjednoczone = rzeczpospolita: S-y Zjednoczone Ameryki Północnej; radca s-u = wysoki tytuł urzędniczy; s. służby = dokument zawierający wykaz przebiegu służby i stosunków rodzinnych urzędnika.

 Stanąć — p. nied. Stawać.

 Stanca, wł., zwrotka ośmiowierszowa z rymami w pewnym porządku po sobie następującemi — p. Oktawa; s-e, nazwa fresków Rafaela w Watykanie.

 Stancja, pokój, izba; mieszkanie z utrzymaniem, pensjonat dla uczni chodzących do szkół.

 Stancyjka, mała stancja, pokoik, izdebka.

 Stangret, nm., powożący, woźnica, furman.

 Stangretka, nm., kobieta-woźnica; żona stangreta.

 Stangretować, nm., być stangretem.

 Stanica — p. Stannica.

 Staniczarka, szwaczka, szyjąca specjalnie staniki.

 Staniczek, zdr. od Stanik.

 Stanieć, stać ś. tańszym, spaść w cenie, stracić na wartości.

 Stanik, mały stan; rodzaj sznurówki pod suknią, gorsecik.

 Stanisławczyk, Stanisławiec, stronnik króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

 Stanjol, wł., cieniutka blaszka cynowa, cynfolja, papier cynowy, używany do owijania wietrzejących produktów (sera, herbaty, tabaki), do fabrykacji zwierciadeł i do doświadczeń naukowych.

 Stannica, Stanica, ukr., osada kozacka.

 Stannicowy, odnoszący ś. do stannicy, właściwy stannicy.

 Stanowczo, przysł., bezwarunkowo, nieodwołalnie, kategorycznie, rozstrzygająco.

 Stanowczość, charakter stanowczy, stały, niechwiejny, energja, siła woli.

 Stanowczy, nieodwołalny, niezmienny, bezwarunkowy, nieulegający wątpliwości; kategoryczny; rozstrzygający, decydujący.