Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/79

Ta strona została przepisana.

nym; p-a z domu nie wygonić = brzydka pogoda; nie mieć kogo za p-a = gardzić kim; za p-a stoi = nic nie wart; to p-a nie warto = niema żadnej wartości; jest jak p. na uwięzi = ma uciążliwe obowiązki, nie ma swobody; zbić, jak p-a = mocno wybić; jestem spragniony, jak p. = strasznie spragniony; zjadł p. sadło = sumienie go gryzie za zły uczynek; p. i na Bożą mękę szczeka = nikt nie uniknie obmowy nędznych ludzi; p. kości nie ogryzie i drugiemu nie da, p. siana nie zje i krowie ś. nie da = mówi ś. o skąpcu i samolubie nieużytym; przyjdzie na p-a mróz = na każdego przyjdzie bieda; kocha go, jak p-y dziada w ciasnej ulicy = nienawidzi; p-y na kim wieszać = szkalować go; co po p-ie w kościele = mówi ś. o człowieku, który chce dostąpić niezasłużonego zaszczytu; jak p-a z domu go wypędził, palnąć mu w łeb, jak p-u = bez litości; jak na p-a łyko = mówi ś. o człowieku, nawykłym do upokorzeń; wierny, jak p. = bardzo wierny; służyłem ci, jak p. = wiernie; nie dla p-a kiełbasa = za wielki to dla ciebie zaszczyt, ominie cię ta gratka; i p-a tam niema = niema nikogo, niema żywego ducha; p. z kulawą nogą nie przyszedł = nikt ś. nie zjawił; co u p-a! = co u licha!, co to znaczy!; pod p-em = bardzo źle, bardzo kiepsko, nędznie; to p-u na budę ś. nie zdało, na p-a ś. zdało = na nic ś. nie przyda, nic nie warto; zdechł p.! = wszystko stracone!; zejść na p-y = zmarnieć; psy go zjadły = liczna służba zrujnowała go; p. wielki i p. mały = dwa gwiazdozbiory na półkuli południowej.

Piesak, nazwa lisa białego, zwanego izotys, i jego futra; w lm., faworyty, bokobrody.

Piesek, młody pies, mały pies, szczeniak; w szachach i warcabach: pieszek, pionek; przen., francuski p. = delikatniś, pieszczoch, grymaśnik, wybrednik; iron., człowiek, zajmujący niższe, podrzędne stanowisko; p. ziemny — p. Chomik; p. stepowy — p. Świstak.

Piesiec, zwierzę ssące drapieżne z rodziny psów, lis polarny a. niebieski (fig.).

Piestrak, Piestrówka, gatunek grzybów z rodziny truflowatych.

Piestrzenica, gatunek grzyba (fig.).

Pieszak, żołnierz pieszy, piechur; posłaniec pieszy.

Pieszczoch, chłopiec wypieszczony, papinek, ulubieniec, faworyt, gagatek, mamin synek; przen., p. losu, fortuny = człowiek, któremu szczęści ś. w życiu.

Pieszczocha, dziewczyna rozpieszczona, ulubienica, faworyta.

Pieszczony, którego pieszczono; cackany, wychuchany, papinkowaty; miękki, delikatny, subtelny, łagodny; chowany, obłaskawiony, swojski, domowy; p-a mowa = przesadna, egzaltowana; p-e tony = łagodne, miłe, słodkie.

Pieszczoszek, zdr. od Pieszczoch.

Pieszczoszka, zdr. od Pieszczocha, Pieszczota.

Pieszczota, otaczanie czułościami, pieszczenie, karesy; pieszczocha, osoba umiłowana, droga; rzecz pieszczona, otaczana troskliwością.

Pieszczotka, zdr. od Pieszczota.

Pieszczotliwy, Pieściwy, lubiący ś. pieścić, przymilający ś., wyrażający pieszczotę; słodki, luby; nęcący, rozkoszny.

Pieszek, w szachach: pionek