Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/798

Ta strona została przepisana.

Stójkowy (-ego), szeregowiec policji miejskiej.

Stójło, miejsce w zagrodach przenośnych, gdzie bydło latem na wypędzie stoi dla zagnojenia.

Stół, sprzęt domowy, składający ś. z deski poziomej, opartej na podstawkach, tak zw. nogach; siedzieć za stołem, przy stole = przy jedzeniu; podawać na s. = do zjedzenia; usługiwać do s-u = jedzącym; w tym domu dobry s. = wikt, jedzenie; być u kogo na s-le = na wikcie; dziś do s-u siada 12 osób = będzie jadło; proszę do s-u = na przekąskę, na obiad, na wieczerzę; pierwszy s. = obiad dla państwa oraz ich gości; drugi s. = dla czeladzi, dla służby; nakrywać do s-u = ustawiać na stole zastawę; s. królewski = utrzymanie króla i jego dworu; s. Pański, s. Boży, s. niebieski = komunja św.; droga, jak po s-le = równa, gładka; idzie, jak po s-le = idzie gładko, udaje ś. wszystko; rzucić co pod s. = zaniedbać, zaniechać; pójść pod s. = pójść w zapomnienie, być zarzuconym, zaniedbanym; pocałować s. = odejść od gry, straciwszy wszystko; sprawa idzie na s. = niebawem będzie rozpatrywana, sądzona; rozłączenie małżonków, co do s-u i łoża = od wspólnego pożycia.

Stówka, banknot wartości stu jednostek monetarnych.

Strabizm, gr., zezowanie, zez.

Strabotomja, gr., operacja chirurgiczna: usunięcie zeza.

Straby, nm., belki poprzeczne, podtrzymujące wiązanie.

Straca, Sztraca, wł., bruljon, notatnik; w kupiectwie księga podręczna, w której zapisuje ś. dla pamięci wszystkie przychody i rozchody w miarę jak wpływają.

Stracaćp. Tracić.

Stracenica, hufiec na wszystko gotowych wojowników, straceńców.

Straceniec, człowiek, skazany na śmierć; ochotnik, potykający ś. w pierwszym szeregu, idący na pierwszy ogień; wisielec, obwieś, urwisz, łotr.

Strach, uczucie niepokoju, wywołane uczuciem samozachowawczym wobec czegoś niebezpiecznego, groźnego, obawa, bojaźń, trwoga, przerażenie, przestrach; to, co straszy: zjawisko nadnaturalne, wywołujące strach, mara, duch, widziadło, upiór; s. paniczny = ogarniający bez powodu całe tłumy ludzi; s. ma wielkie oczy = bojącemu ś. niebezpieczeństwo wydaje ś. groźniejszym, niż jest wistocie; s. go obleciał = przeraził ś., zdrętwiał; napędzić komu s-a = przerazić go; umierać ze s-u = bać ś. niezmiernie; s. mu zajrzał w oczy = przeraził ś.; strzelić na s. = na postrach; mieć s-a = bać ś., i obawiać ś.; narobić komu s-u = i nabawić bojaźni; żyć pod s-em = pod grozą, pod niebezpieczeństwem; s. o tym mówić, słuchać, wspominać i t. d. = strasznie, przykro; brzydki, aż s. = okropny, przeraźliwy; taki straszny, że aż s. = przerażający; kocham go, że aż s. = namiętnie kocham; s. mi = boję ś., niepokoję ś.; s. na wróble = figura niby ludzka, w łachmany i kapelusz przybrana, dla odstraszania ptaków w polu i w ogrodzie; s-y na Lachy!, to s. na wróble! = próżne pogróżki!, nie obawiam ś.!; wierzyć w s-y = w upiory.

Strachacz, pogróżka, postrach.

Strachać (się), trwożyć (ś.), lękać (ś.).

Strachajło, człowiek obawiający ś. byle czego, tchórz.

Strachliwy, bojaźliwy, tchórzliwy, lękliwy, obawiający ś. wszystkiego.

Strachopłód, Strachopłoch, człowiek, obawiający ś. byle czego i