Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/858

Ta strona została przepisana.

ostatnie miejsca u stołu, gdzie siedzą biesiadnicy pośledniejsi; być na s-ym końcu = być na samym ostatku, dać ś. wyprzedzić innym; rządzi ś., jak s-a gęś = rozrządza ś. samowolnie; pociemku wszystkie koty s-e = trudno co rozeznać; s-a bibuła = bibuła lichego gatunku, łatwo przepuszczająca przez siebie ciecze; s. papier — używany do pakowania; s. godzina = zmrok, zmierzch; s-a poświata = słabe światło w nocy, widna noc; s-e pole = bez śniegu, ale jeszcze nie zielone; s-a maść: merkurjalna; s-e bielmo = katarakta.

Szarytka, fr., siostra miłosierdzia (fig.).

Szarza, szarzyzna, szare sukno.

Szarzać, niszczyć, poniewierać; drzeć, wycierać, nie szanować: s. ubranie, książki; szargać, błocić; s. ś., niszczyć ś. przez długie używanie, zużywać ś., wycierać ś, drzeć ś. przez noszenie; tułać ś., włóczyć ś., wchodzić w znajomość nieprzyzwoitą, kompromitować ś.

Szarzeć, Szarzyć się, nabierać barwy szarej, szarym ś. stawać; występować w barwie szarej; majaczeć, zarysowywać ś., migać ś.; s-je = jest półmrok (po zachodzie i przed wschodem słońca).

Szarzyzna, szare ubranie, szarza; szare, smutne życie.

Szarża, fr., natarcie, atak, uderzenie konnicy; danie ognia z dział podczas bitwy; znak do rozpoczęcia bitwy, salwa; stopień, godność, urząd, dostojeństwo, ranga wojskowa; karykaturalne od; danie charakteru na scenie, przesada z uwydatnieniem komicznych stron dla wywołania jaskrawych efektów; ciężar; ładunek broni, nabój; obsługa.

Szarżerunek, fr., obroty wojskowe, strzelanie.

Szarżować, fr., nacierać, atakować, uderzać na wroga, napadać; przesadnie, karykaturalnie oddawać role na scenie; obciążać kogo czym.

Szaser, fr., strzelec, żołnierz lekko zbrojny, pieszy a. konny (fig.).

Szasnąćp. nied. Szastać.

Szaspot, fr., karabin francuski odtylcowy.

Szast, wykrz., naśladujący poruszanie nóg po podłodze, ukłon z takim poruszeniem.

Szastać, dok. Szastnąć, Szasnąć; robić szelest, szmer przy poruszaniu ś. a. przenoszeniu pewnych przedmiotów, szeleścić; robić ukłon posunąwszy szybko i mocno nogami po podłodze; rozrzucać, marnotrawić, marnować, trwonić, przepuszczać; płukać w wodzie, przepłukiwać; bić, uderzać, smagać, chłostać; rozdzierać, rozszarpywać, rozrywać; ciąć, rozcinać; s. ś., ruszając ś powodować szelest; rozrzucać ś., dokazywać, szumieć, pozwalać sobie, zachowywać ś. w sposób wyzywający; kręcić ś., rzucać ś., szwendrać ś.

Szastnąćp. nied. Szastać.

Szastra, hind., podręcznik do nauki prawa i religji u Indusów.

Szaszek, arlekin, figlarz, błazen, kuglarz; odmiana psa myśliwskiego.

Szaszka, ros., szabla niezbyt szeroka, lekko zakrzywiona, używana przez wojsko rosyjskie.

Szaszłyk, tur., potrawa turecka: zraziki baranie, obsmażane na szpadce, podane na ryżu, ugotowanym z pomidorami i papryką.

Szaszor, szmer, szelest; lot szybki i hałaśliwy, łopot; to, co