Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/249

w cyrku i t. p.; przyglądający ś. czemu, być w-em czego = być świadkiem czego, patrzeć na co.

 Widzenie, rzecz. od Widzieć; jeden z pięciu zmysłów, za pomocą którego przyjmujemy wrażenia świetlne; przen., zapatrywanie, pogląd, pojęcie, zdanie, mniemanie, opinja, rozumienie; postać osoby, widzianej we śnie a. jakby we śnie, widziadło, zjawisko, wizja; relacja tego, co widziało ś. we śnie a. w natchnieniu proroczym; rzecz godna w-a = tego, żeby ją zobaczyć; pole w-a = przestrzeń, którą możemy ogarnąć wzrokiem; znać kogo z w-a = z powierzchowności, ale nie znać go bliżej, nie być mu przedstawionym; w. ś., spotkanie ś., zobaczenie ś. z kimś; do w-a ś. = formuła, używana przy pożegnaniu a. formuła zakończenia listu.

 Widziadło, widok, przedstawiający ś. oczom; przedmiot niby widziany skutkiem złudzenia zmysłów; widmo, mara, upiór, rzecz potworna, potwór, dziwotwór,

 Widzialnie, przysł., widomie, przed oczami, rzeczywiście, istotnie, prawdziwie.

 Widzialny, którego można widzieć, zobaczyć, dostrzegalny, widomy.

 Widziany, dający ś. widzieć, ten, którego widzą a. widzieli, widzialny, dostrzegalny; w-a to rzecz!? = czy to możliwe, czy mogło to ś. zdarzyć?!, dziwne!, niesłychane!

 Widzieć, przyjmować wrażenia od czego za pomocą wzroku, poznawać wzrokiem, rozeznawać za pomocą wzroku, postrzegać oczami; mieć o czym dokładne pojęcie, mieć co przytomnie w umyśle, jakby ś. miało przed oczami; wnioskować, wnosić, domyślać ś., dorozumiewać ś.; przypuszczać na podstawie pewnych danych; jak cię w-ą, tak cię piszą = ludzie najczęściej wnoszą o wartości wewnętrznej człowieka po jego powierzchowności; idź, niech cię moje oczy nie w-ą = zejdź mi z ooczu, żebym cię nie widział; nie w-ą go = zapominają o nim, pomijają go; w-i Bóg, że... = zaklęcie; któż to w-ał! = co znowu!, do czego to podobne!, to rzecz niesłychana!; w-isz go! = wskazując na człowieka, który ś. porywa na rzeczy, przewyższające jego siły; jeszcze by też!; da ś. to w.! = zobaczymy, co z tego wyniknie; dobrze w. = mieć dobry wzrok; dobrze, źle w. kogo = okazywać komu łaskę a. niełaskę; dobrze, źle w-any = uważany, ceniony, cieszący ś. łaską a. będący w niełasce; w. co do czego, do siebie = upatrywać, dostrzegać, spostrzegać; widać, widoczne jest; w. ś., widzieć samego siebie, np. w zwierciadle, spostrzegać ś.; dobrze a. źle czuć ś. gdzie: rad ś. tu w-ę; ukazywać ś., przedstawiać ś., dawać ś. widzieć; w. ś. z kim, spotkać ś., zobaczyć ś. z kim; mnie ś. w-i = zdaje mi ś., mam takie przekonanie, mniemam.

 Widzi-mi-się, sądzę, mniemam, zdaje mi ś., przypuszczam; rzecz., upodobanie, fantazja, kaprys.

 Widzisko, w wyraż.; do w-a! = do zobaczenia ś.! do widzenia!

 Widzowe (-ego), opłata za oględziny sądowe.

 Widzowy, dotyczący widza.

 Wiec, Wieca, w dawnej Słowiańszczyźnie: wspólna narada dorosłych członków opola a. plemienia, rodzaj sejmu; najwyższy sąd w Polsce piastowskiej; sądy apelacyjne od sądów grodzkich i ziemskich w dawnej Polsce; sądy wiecowe, wielkie roki; zgromadzenia ludowe, robotnicze dla postawienia jakich żądań, omówienia spraw wspólnych, propagandy jakichś idei społecznych a. politycznych i t. p.