Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/538

Ta strona została przepisana.

rzuty, wymawiać mu, wytykać mu co, oskarżać go, obwiniać; czynić mu trudności, objekcje; wyrzucać, wymawiać co komu w oczy; z. ś., być zarzucanym; narzucając co na siebie, okrywać ś.; zapodziewać ś., zawieruszać ś., ginąć.

Zarzuciciel, ten, który komu co zarzuca.

Zarzucićp. nied. Zarzucać.

Zarzut, zarzucanie, zarzucenie; objekcja, trudność, skaza, przywara, wada: człowiek bez z-u = niepokalany, nieskazitelny; wyrzut, nagana, wymówka; oskarżenie, obwinienie; być pod z-em zbrodni = być oskarżonym o spełnienie zbrodni; ciąży na nim z. zdrady = oskarżają go o zdradę.

Zarzutelnyp. Zarzutny.

Zarzutka, krótkie zwierzchnie odzienie damskie bez rękawów, rodzaj pelerynki (fig.).

Zarzutki (-ów), zawieruszone rzeczy: w z-i to poszło = uległo niepamięci.

Zarzutliwy, skłonny do czynienia zarzutów.

Zarzutnia, sieć do łowienia ryb.

Zarzutny, Zarzutelny, łatwo dający ś. zarzucić; godzien zarzucenia, pogardzenia; zasługujący na zarzuty, naganny.

Zarzygać, Zarzygnąć, zacząć rzygać; rzygając powalać, obrzygać.

Zarzynacz, człowiek zarzynający, zarzezacz.

Zarzynać, dok. Zarznąć; pozbawiać życia ostrym narzędziem, podrzynając zwłaszcza gardło; przyprawiać wogóle o śmierć, zabijać; przen., gubić, rujnować, doprowadzać do bankructwa; kaleczyć, ranić; z. pióro, ołówek = temperować; zacinać ostro; zastrugiwać: z. kij; rznąc zajmować nieco; o kole u wozu a. powozu = wpadać głęboko w ziemię, wrzynać ś.; z. czego, zarywać, zachwytywać u kogoś drugiego; z. czego, zawadzać, ocierać ś. o co; z. instrument muzyczny, zwłaszcza rznięty = zagrywać na nim, uderzać w struny; z. ś., zarzynać, zabijać jeden drugiego nawzajem; zabijać siebie samego przez podcięcie sobie gardła; z. ś. w palec, w rękę = kaleczyć ś., zacinać ś.; o kole u wozu = zapadać głęboko w ziemię, wrzynać ś.; przen., gubić ś., rujnować ś.; z. ś. tępym nożem = być doprowadzanym do ruiny, do bankructwa.

Zarżeć, wydać głos rżenia.

Zarżnąćp. nied. Zarzynać.

Zasaczyć, osaczyć.

Zasada, to, na czym ś. coś zasadza, gruntuje, podstawa, ostoja, fundament, oparcie, grunt, podpora; z. w chemji: ogólna nazwa wielkiej ilości związków chemicznych, mających własności ściągające, niebieszczenia nalewki a. papierów lakmusowych; łączenia ś. chemicznie z kwasami tracąc przytem swój smak ściągający i odbierając jednocześnie kwasom ich kwaśność; przedwstępna wiadomość, początek jakiej nauki; aksjomat, maksyma, punkt wyjścia w rozumowania; w mat., liczba stała, która, będąc podniesioną do potęgi, oznaczonej przez logarytm jakiejbądź liczby, daje tę liczbę.

Zasadka, zasadzka.

Zasadlić, zaprawić sadłem.

Zasadniczo, przysł., zgodnie z zasadą; nie co do szczegółów, ale co do istoty czego, podstawowo.

Zasadniczy, służący za zasadę, podstawowy, fundamentalny, główny.

Zasadnie, przysł., opierając ś. na pewnej zasadzie, niebezpodstawnie.