obie postaci co raz się mieszają: władać, władnąć (sobą, niebem), albo włodać (niczem), włodarz (‘satrapa’, ‘trybun’, ‘zwierzchnik, urzędnik’; od 16. wieku do wsi ograniczony), włodnąć (»nad chleby«, albo »chleby«, t. j. chlebami; »włodli dniem«), włość (‘ziemia, państwo, ojczyzna’, ‘prowincja, szczep’, ‘dom’), włostny, ‘prawowity’ (własny, Leopolita), włosny, mniej częste (»z włosnego sierca«), włosność (»prawo«, Leopolita). Tylkoż z tego nie wynika bynajmniej, żeby postaci z -ła- nie były równie polskie jak postaci z -ło- (pominąwszy jawne pożyczki: władyka, Władysław, obie nie polskie). Prasłowo; cerk. własti (tego nie mamy), władą (‘włodę’), własť (‘włość’), władyka (‘pan, włodyka’), właszť (‘włoszczy’), i tak samo na całem Południu i u Czechów; na Rusi wołosť, Wołodimir (postaci cerkiewne z -ła-, władieť, przeważają). U Łużyczan boża łość (z *włość) stała się mityczną postacią. Praskie waldujko, ‘rycerz’, pożyczka z naszego włodyka (urobiono to nasze słowo przyrostkiem -ka od rzeczownika *włody, ‘panowanie’). Pień: wełd-, wołd-; u Słowian już tylko wołd-, natomiast Litwa oba pnie zachowała: weldēti, weldu, ‘panuję’, welst, ‘panować’, wełdamas, ‘poddany’, prus. weldūnai, ‘dziedzice’ (a jest i postać z ĭl: apwildo, ‘osięgnął’), waldýti, ‘panować’, wałdōnas, prus. waldnikas, ‘panujący’. Powtarza się w niem. walten, ‘panować’, dawne waldan, Woldemar = Włodzimier, goc. wulthus, ‘przepych’; łac. valēre, ‘być silnym’ (stąd validus, ‘silny’, nasze inwalida, dosłownie: ‘bezsilny’; dalej walor, walorowy, waloryzacja). Pomijam złożenia, własnoręczny itd., lub urobienia, jak właścizna, właśniejszy. W psałterzach obłaszcze, ‘osobnie’, zdaje się czechizmem, por. nasze zwłaszcza.
Włoch; liczba mnoga dziś: Włosi, dawniej prawidłowe: Włoszy (-si, jak w nasi itp., zamiast jedynie poprawnego -szy); Włochy, dawny biernik, ‘Italja’; włoski, włoszczyzna. Przestawka z *wołch; ruski »pełnogłos« w Wołoch, »Wołoska ziemia«, a w formie obcej, niesłowiańskiej: wałaski (»wałaski capie«, już w Ezopie Biernatowym), por. niem. Wallachei, ‘Wołoszczyzna’; stąd wałach, p. (z niem. Wallach), i wałaszyć, bo pasterze »wałascy« konowałami bywali. Oznaczał *Wołch Słowianom wszelakich Romanów; na nich przenieśli to nazwisko od Niemców; ci najpierw wszystkie plemiona celtyckie, a później i romańskie (co siedziby dawne celtyckie objęły, np. w Francji) zwali Walh, dziś w dalszem, przymiotnikowem urobieniu: Wälsche (=włoski); to Walh poszło z nazwy wielkiego szczepu celtyckiego, Volcae; z nimi Niemcy najpierw się spotkali i z siedzib ich wyrugowali. Od Słowian pożyczyli Grecy swoje wlachos, ‘pasterz’; Węgrzy rozróżniają Oláh, ‘Wołoch’, od Olasz, ‘Włoch’; rozróżnianie równie dowolne jak nasze Wołoszyn i Włoch, co właściwie jedno i to samo.
włoć, już niemal nieznane, chyba w nazwie roślinnej prosiana włoć; prasłowo dla ‘kłosa’; bułg. wlatja, serb. wlatati, ‘kłosować’, wlatak, ‘kłosek’; słowień. (w)lat, czes. lat’, látka, ‘kłos (owsa)’, i ‘materja, treść’; rus. wołot’, ‘kłos’; lit. waltis, ‘kłos owsa’; prus. wolti, ‘kłos’, tylkoż nie z *walkti- to poszło, narzeczowe walksztis niczego nie dowodzi. R. 1472 prosiana włoć, później
