Strona:PL Luís de Camões - Luzyady.djvu/276

niężne strat przeciwnikom w tak wysokiéj sumie, iż go to pozbawiło wszystkich z Indyj wywiezionych bogactw. Następcą jego został Nuno da Cunha.
 (ok. 62). W roku 1538 rycerz Antoni Sylveira z 700 towarzyszami bronił twierdzy Din przeciw potężnym połączonym siłom Solimana II, zdobywcy Egiptu, i kr. Cambai. Oblężenie zaczęło się 4-go września, Sylveira po bohaterskich, nadludzkich prawie wysiłkach doczekał się 3-go listopada posiłków od wice-króla; wrogowie cofnęli się w popłochu.
 (ok. 67). Marcin Alfons de Souza przez Jana III następcę Gamy naznaczony.
 (ok. 69). Po Antonim Sylveira, komendantem Diu został Jan Mascarenhas, którego nienależy brać za jedno z Piotrem Mascarenhas — wice-królem. (Lamarre).
 (ok. 87). Szarfa ta — to Zwierzyniec (Zodyak) pospolita nazwa ogółu gwiazdozbiorów, przez które słońce zdaje się w swym pozornym ruchu w ciągu roku przechodzić.
 (ok. 93). Gonzalès de Sylveira, misyonarz jezuita, udał się w 1555-m roku do Monomotapy i po dokonaniu licznych nawróceń zginął męczeńską śmiercią. (Lamarre.)
 (ok. 94). Piotr Nhaya w 1505-m roku wzniósł twierdzę w królestwie Sofala, którą za poduszczeniem Maurów obiegli Kafrowie. Załoga złożona z kilkudziesięciu dobrze uzbrojonych żołnierzy wystarczyła, aby ich rozproszyć.
 (ok. 95). Meroe, stolica starożytnego kapłańskiego państwa etyopskiego.
 (ok. 96). Podczas kiedy syn Gamy Stefan był wice-królem Indyj, brat jego Krzysztof, który mu towarzyszył, odznaczył się wielokrotnie, jako dzielny wojownik. W roku 1541-m kr. Etyopii Klaudyusz prosił Portugalczyków o pomoc przeciw królowi państwa Adel; uznano te stosunki za korzystne i Krzysztof został wysłany z posiłkami składającemi się z 400-stu ludzi. Zrazu wiodło mu się bardzo pomyślnie: wygrał dwie ważne bitwy i samego króla Adelu obiegł w oszańcowanym obozie, lecz Turcy przyprowadzili na odsiecz przeważne siły. Krzysztof po zaciętéj kilkodniowéj walce został pobity i ranny dostał się do niewoli. Król Adelu kazał go chłostać publicznie i nakoniec własną ręką ściął mu głowę. Klaudyusz z wojskiem nadbiegł zapóźno, lecz z pomocą reszty Portugalczyków zemścił się: król Adelu pokonany i zabity został.
 (ok. 96). Raptus — dziś Doara,
 (ok. 98). Gród Arsynoi — patrz Pieśń IX ok. 2 — uwaga 1.
 (ok. 101). Castel-Branco odniósł wielkie zwycięstwo na morzu niedaleko Ormuzu i rozproszył flotę złożoną z Maurów, Turków i Persów.
 (ok. 103). Starożytne miasto Ormuz przez Pliniusza i Strabona nazywane Armuzya, leżało na wybrzeżu nad cieśniną. Z czasem gród upadł, jego zaś imię i znaczenie odziedziczyła wyspa Gerum lub Djarun. (Lamarre).
 (ok. 131). Liczni misyonarze pod przewodnictwem ś. Franciszka-Ksawerego pozyskali bardzo wielu zwolenników w Japonii, następnie jednak rząd wydał edykt przeciw chrześcijanom i nową wiarę potokami krwi stłumiono.
 (ok. 135). Myrrha.
 (ok. 136). Najwyższym punktem wyspy Cejlon jest święty szczyt Adama, tak zwany przez Mahometan z powodu legendy, iż na nim znajduje się grób Adama. Na skale jest jakby odciśnięty ślad ludzkiej stopy: jedni utrzymują, iż to ślad stopy Adama, inni — że go wycisnął jakiś pustelnik indyjski.