trzeba, skąd się dopiéro po r. 1248 daléj rozszerzyło. Jużeśmy wyżéj (§. 11) rzekli że język w modlitewnych książkach głagolitów był piérwiastkowo cérkiewnym czyli cyrylskim z przymieszką narzecza ilirskiego podług podrzecza przymorskiego, która się to przymieszka w ciągu czasu coraz więcéj szérzyła i wzmagała. Pismo głagolskie zewnątrz granic chorwackiego Przymorza w powszechne używanie nie weszło, chociaż się druk książek głagolskich bardzo wcześnie zaczął, (bo już mszał drukowany 1483 w Rzymie albo Wenecyi), i chociai w rzeczoném Przymorzu nawet urzędowe pisma i dokumenta w czystém narodowém narzeczu głagolskiémi znakami pisane. Do tych teraz nader rzadkich pamiątek świeckiéj literatury głagolskiéj należą prawa rzeczypospolitéj Winodolskiéj r. 1280, w rękopisie, i dokumenta i listy rozlicznych rzeczypospolitych i panów chorwackich od XIV. aż do początku XVIII. stulecia, z których niektóre w różnych miéjscach drukowane, a inne po rozlicznych archiwach i księgozbiorach rozrzucone są.
KRAJ. Obwodowa linia zaczyna się na północy w stolicy Saladskiéj u wtoku Krki do Mury, i ciągnie się na zachód Murą aż do granic Sztyrskich; odtąd schyla się ku południu pograniczém stolicy Saladskiéj a Styryi aż powyżéj Preseku, gdzie ku zachodowi się wyginając do Styryi wstępuje, a zagarnąwszy kilka wiosek pod Kriżowlanami do Chorwacyi wchodzi, odtąd się spuszcza ku południozachodowi i południu kończynami stolicy Warażdińskiéj i Zagrzebskiéj, blisko granic Sztyrskich,