Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/198

Ta strona została przepisana.

Jeremjasz pozostawił księgę proroctw w 52 rozdziałach oraz Treny (Skargi, Lamentacje), złożone z pięciu pieśni, w których opłakuje spustoszenie Jerozolimy i modli się o zmiłowanie nad. narodem. Lamentacje Jeremjasza śpiewają, w Kościołach katolickich przez ostatnie trzy dni Wielkiego Tygodnia.

Jerozolimski patriarchat, ob. Grecko-wschodni Kościół.

Jerozolimski sobór, zwany soborem apostolskim, odbył się ok. r. 50 — 52. Zajmował się sporem o to, czy chrześcijanie są. zobowiązani zachowywać przepisy prawa mojżeszowego. Uchwalił, że chrześcijanie, nawróceni z pogan, nie mają tego obowiązku. Prócz tego soboru odbyło się w Jerozolimie w pierwszych siedmiu wiekach chrześcijaństwa kilka synodów. Na synodzie Kościoła wschodniego w r. 1672 potępiono doktrynę protestancką, którą patrjarcha Cyryl Lukaris chciał wprowadzić do Kościoła greckowschodniego.

Jerozolimy przyjaciele. 1) Sekta protestancka, założona w r. 1856 przez Krzysztofa Hoffmanna (1815 — 1885), który uważał wszelki kościół, katolicki i protestancki, za zbyteczny i postanowił zebrać „lud boży“, wywieść go do Palestyny i tam rządzić nim według praw Starego Testamentu Wskutek odezwy, wydanej przez Hoff-manna w r. 1854 „do żydów, protestantów, katolików, konserwatystów, demokratów i socjalistów“, zebrało się w r. 1856 kilkuset kandydatów do emigracji, z którymi Hoffmann utworzył na próbę „gminę przyjaciół niebieskiej Jerozolimy“ w Kirschenhardthof w Wirtembergji. Gdy w r. 1859 wyłączono go z krajowego kościoła protestanckiego, zorganizował gminę swoich zwolenników pod nazwą Deutscher Tempel („niemiecka świątynia“), w której sam był biskupem. W r. 1868 wyruszył do Palestyny ze swymi zwolennikami, którzy utworzyli tam gminy w Jerozolimie, Jafie, Saronie, Tyberjadzie i innych miejscowościach. Kolonje te, pozostające pod protektoratem Niemiec, straciły wkrótce charakter wyznaniowy. Hoffmann ze skrajnego supernaturalisty zmienił się w racjonalistę i począł zwalczać prawdy wiary chrześcijańskiej o Trójcy św. i o bóstwie Chrystusa. Większość jego zwolenników wróciła do oficjalnego wyznania protestanckiego.
2) Nazwę „przyjaciół Jerozolimy“ noszą także sekty chilijastyczne (ob. Chilijazm), powstałe w Niemczech z początkiem XIX wieku, uważające odbudowanie świątyni jerozolimskiej i utworzenie królestwa tysiąclecia za pierwsze zadanie „nowego ludu bożego“. Założyli w Georgji kilka kolonij, a w r. 1844 wyruszyli na zdobycie Jerozolimy. Po nieudaniu się tego zamiaru odstawiono ich do miejsca zamieszkania.

Jerzego św. zakony: 1) Kanonicy regularni od św. Jerzego, kongregacja, założona w r. 1404 przez Antoniego Corrario i Gabrjela Condolmieri w Alga w rzeczypospolitej weneckiej, zniesiona w r. 1668 przez Klemensa IX. 2) Austrjacki zakon rycerski św. Jerzego, założony w r. 1468 przez cesarza Fryderyka III. Wygasł w XVI wieku. 3) Bawarski order rycerski św. Jerzego miał być założony w czasie wypraw krzyżowych. W r. 1729 elektor bawarski Karol Albrecht nadał mu statut, wedle którego celem zakonu jest obrona wiary katolickiej i cześć Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marji Panny. Według nowego statutu z r. 1871 obowiązkiem zakonu w czasie pokoju jest zakładanie szpitali, a wi czasie wojny pielęgnowanie chorych i rannych.

Jerzy św., wedle legendy rycerz z Kappadocji, który pokonał smoka, uwiażany za patrona rycerzy. Pewną jest rzeczą, że w czasie prześladowań za Dioklecjana ok. r. 303 żołnierz tego imienia poniósł śmierć męczeńską przez ścięcie. Cześć dla św. Jerzego była znana od czasów Konstantyna Wielkiego i rozpowszechniła się w Europie w czasie wojen krzyżowych, zwłaszcza w Anglji, gdzie synod z r. 1222 ogłosił dzień jego śmierci jako święto.

Jesydzi, sekta religijna w Turcji, Kurdystanie i na Kaukazie, licząca około 100.000 wyznawców. Wierzenia ich są mieszaniną perskiego dualizmu, mahometanizmu i chrześcijaństwa. Właściwością ich religji jest szczególny kult upadłego anioła, Melek Taus, wyobrażanego pod postacią