Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/241

Ta strona została przepisana.

ścielnych i bliższe postanowienia co do wykonania reformy rolnej w stosunku do tych dóbr (art. XXIV, ustępy 5 — 9). Sprawę uposażenia duchowieństwa uregulował konkordat w ten sposób, że zapewnił Kościołowi dotacje roczne, nie niższe, niż wypłacane były przez rządy zaborcze jako ekwiwalent za zabrane dobra kościelne (art. XXIV ustęp 3 i Załącznik).
Wykonywając konkordat, Stolica Apostolska wydała bullę „Vixdum Poloniae unitas“ o rozgraniczeniu diecezyj polskich (bulla circum scriptionis) a rząd polski szereg rozporządzeń wykonawczych, dotychczas (1930) nie ukończony. (Por. Komentarz do konkordatu w pracy p. n. Piekarski Stanisław, Wyznania religijne w Polsce. Warszawa 1927).
Konkordat, zawarty między Stolicą Apostolską a państwem włoskiem w traktacie lateraneńskim z dn. 11 lutego 1929 (ob. Kościelne państwo) odpowiada zasadom innych konkordatów, zawartych za pontyfikatu Piusa XI, między innemi konkordatu zawartego z Polską w r. 1925.

Konkordja, układ, zawarty w r. 1863 przez biskupów małopolskich obrządku łacińskiego z biskupami obrządku grecko-katolickiego (rusińskiego) co do obrządku dzieci z małżeństw mieszanych i co do zmiany obrządku, zatwierdzony dekretem rzymskiej kongregacji de propaganda fide z 6 października 1863 r. Wobec wyjścia w r. 1917 kodeksu prawa kanonicznego, który zawiera normy dla różnych obrządków, odmienne w wielu punktach od postanowień konkordji, powstała kwestja, czy należy się trzymać prawa ogólnego, zawartego w nowym kodeksie, czy też postanowień konkordji jako prawa partykularnego, obowiązującego dotychczas. Kwestję tę rozstrzygnęła w r. 1928 Stolica Apostolska w ten sposób, że należy w dalszym ciągu trzymać się konkordji (ob. Obrządek).

Konkordji formuła, ob. Formula concordiae.

Konkordji księga, luterańskie wyznanie wiary, wynik dążeń do ustalenia i uzgodnienia doktryny religijnej Lutra, stanowiącej od czasów jej powstania do czasów najnowszych przedmiot sporów między teologami protestanckimi. Księga konkordji, wydana na polecenie Augusta, elektora saskiego, w Dreźnie w r. 1580, zawiera: trzy symbole ekumeniczne: apostolski, niceno-konstantynopolitański i atanazjański, tak zwane „niezmienione“ augsburskie wyznanie wiary (confessio Augustana), według rzekomo oryginalnego brzmienia niemieckiego z r. 1530 oraz apologję tego wyznania według tłumaczenia niemieckiego Justusa Jonasa, artykuły szmalkaldzkie z r. 1537 z dodatkiem Melanchtona o władzy papieskiej, mały katechizm Lutra wraz z jego podręcznikiem ślubów i chrztów (Trauund Taufbüchlein), opuszczonym w następnych wydaniach konkordji z powodu zawartych w nim egzorcyzmów, wielki katechizm Lutra a wreszcie formułę konkordji (ob. Formula concordiae).

Konkurencja parafjalna, w prawodawstwie austrjackiem określenie ustawowe, kto, w jakiej mierze i pod jakiemi warunkami obowiązany jest do świadczeń pieniężnych (składek) lub robocizny przy budowie lub odbudowie i konserwacji kościoła parafjalnego lub filjalnego (ob. Fabrica ecclesiae).

Konkurs, ob. Egzamina duchownych.

Kanon, papież od r. 686 do 687.

Kononici, sekta, ob. Tryteizm.

Konsekracja (z łać. consecratio = poświęcenie):
1. Konsekracja chleba i wina (ob. Msza św.).
2. Konsekracja biskupa, udzielenie święceń biskupich wybranemu (elektowi) lub mianowanemu (nominałowi). Konsekracji dokonywa biskup-konsekrator, zazwyczaj metropolita wraz z dwoma asystentami, również biskupami, których za dyspensą papieską mogą zastąpić kapłani. Ceremonja konsekracji odbywa się w kościele i zaczyna się od odczytania breve papieskiego (bulli prekonizacyjnej) i złożenia wyznania wiary przez elekta. Poczem następuje msza św., zaczęta przez konsekratora i elekta (nominata) przy jednym ołtarzu. Po Confiteor elekt odprawia dalszy ciąg mszy przy osobnym ołtarzu. Przed ewangelją wraca do ołtarza konsekratora, który odmawia litanję do WW. Świętych i czyni nad elektem znaki