Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/252

i ceremonjach z niem połączonych, motywując zakaz tem, że palenie zwłok „sprzeciwia się prastaremu zwyczajowi, opartemu na Piśmie św. i przepisom, na jego podstawie wydanym“.

 Krew Przenajśw. Chrystusa Pana w Sakramencie Ołtarza odbiera w Kościele katolickim cześć najwyższą (cultus latriae) a Pius IX ustanowił w r. 1849 święto Krwi Przenajśw. w pierwszą niedzielę lipca. Istnieje cały szereg kongregacyj w związku z tym kultem:
 1. Misjonarze Krwi Przenajśw. (sangwiniści albo bufalini), kongregacja księży świeckich, zał. w Rzymie w r. 1821 przez błog. Kaspra del Bufalo. Ma na celu podnoszenie życia religijnego przez misje ludowe a szczególnie przez szerzenie czci dla Krwi Przenajśw. Posiada dom macierzysty w Rzymie, seminarjum w Albano i domy we Włoszech, w księstwie Liechtenstein i w Ameryce Północnej, gdzie liczy 104 księży w 37 parafjach i licznych domach misyjnych.
 2. Siostry czcicielki Krwi Przenajśw. (Adoratrice del Divin Sangue), kongregacja, zał. również za inicjatywą błog. Kaspra del Bufalo przez Marję de Mattia (zm. 1866). Oddają się wy-chowaniu młodzieży w szkołach i sierocińcach. Posiadają dom macierzysty w Rzymie i kilka domów w Ameryce Północnej z domem macierzystym w Maria Stein w Stanie Ohio z przeszło 700 siostrami.
 3. Zakon rycerski Krwi Przenajśw., zał. w r. 1608 przez Wincentego I, księcia Mantui.
 4. Augustjanki Krwi Przenajśw., kongregacja, zał. w r. 1823, posiada dom macierzysty w Arras, zajmuje się pielęgnowaniem chorych.
 5. Córki Krwi Przenajśw., kongregacja zał. w r. 1862 w Sittard w Holandji.
 6. Siostry misyjne Krwi Przenajśw. czyli trapistki w Mariannhill w Afryce południowej, kongregacja zał. w r. 1885 z domem macierzystym w Beeken Donk w Holandji.

 Kriszna, jedno z wcieleń bóstwa Hindusów Wisznu (ob. Hinduizm), opiewany w epopei staroindyjskiej Mahabharata, jako bohater i mędrzec.

 Królewskie księgi, cztery księgi Starego Testamentu (ob. Biblja), zawierające historję ludu izraelskiego od urodzenia proroka Samuela aż do zdobycia Jerozolimy przez Nabuchodonozora i wzięcia Joachima, króla judzkiego, do niewoli.

 Krucjaty, wyprawy krzyżowe, przedsiębrane przez władców chrześcijańskich zachodniej Europy w celu oswobodzenia Jerozolimy i Grobu Zbawiciela z pod władzy islamu. W wyprawach tych, z których pierwsza odbyła się w r. 1096, krzyżowcy zdobyli Jerozolimę zaledwo na okres 88-letni (1099 — 1187), poczem zaś owocem szóstej wyprawy w r. 1227 było 10-letnie panowanie chrześcijan w Jerozolimie. Końcem ósmej i ostatniej wyprawy krzyżowej była utrata Akki (Ptolemaidy) w r. 1291, ostatniej placówki chrześcijańskiej w Ziemi św.
 Krucjaty nie osiągnęły zatem właściwego celu. Prócz skutków politycznych jednak, z których najważniejszym było powstrzymanie ekspansji islamu ku Zachodowi, spowodowały one wzrost religijności, zbliżyły do siebie ludy chrześcijańskie i zapoznały je z cywilizacją Wschodu. W krucjatach uwydatniają się dwa główne ideały średniowiecza: walka chrześcijaństwa z islamem i zjednoczenie ludów chrześcijańskich pod wodzą papieża.

 Krucyfer, kleryk lub sługa kościelny, niosący krzyż na procesji lub przy innym pochodzie kościelnym.

 Krucyfiks, ob. Krzyż.

 Krypta, podziemna grota albo pieczara pod kościołem, zawierająca kaplicę lub drugi kościół podziemny. Mieści grobowce lub służy do składania zwłok przed pogrzebem.

 Kryptokalwinizm, tajny kalwinizm. Kryptokalwinistami albo filipistami nazywali ortodoksyjni luteranie zwolenników Melanchtona i jego nauki, zbliżonej co do komunji do nauki Kalwina. Po śmierci Melanchtona starali się jego uczniowie uzyskać zwycięstwo dla swych zapatrywań, co się im chwilowo udało w Saksonji, gdzie przywódcy filipistów, Paweł Eber i Kasper Peucer, skłonili elektora saskiego, Augusta, do uznania ze strony władzy świeckiej ich wyznania wiary, wydanego p. t. Corpus doctrinae Philippicum. Gdy jednak w r. 1574