Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/304

wojskowej. 3) Mylna nazwa nazirejczyków (ob.).

 Nazaret, miasto w Galilei, w którem Najśw. Marja Panna otrzymała Zwiastowanie, że będzie matką Zbawiciela, i w którem Chrystus spędził lata dziecinne i młodzieńcze aż do rozpoczęcia zawodu publicznego. Obecnie Nazaret (En-Nasira) jest miasteczkiem, liczącem przeszło 12.000 mieszkańców, w tem przeszło 10.000 chrześcijan, i mieści kościół Zwiastowania, obsługiwany przez franciszkanów.

 Nazaretanki, polskie zgromadzenie zakonne, założone w Rzymie w r. 1875, zatwierdzone ostatecznie przez Stolicę Apostolską w r. 1909. Posiadają dom macierzysty w Rzymie, nowicjat w Albano, liczne domy w Polsce (Kraków, Wadowice, Lwów, Częstochowa, Warszawa i in.) oraz w Wiedniu, w Londynie, pod Paryżem i 18 domów w Ameryce Północnej. Trudnią się wychowaniem dziewcząt, opieką nad sierotami i ubogimi, prowadzą szpitale, przytułki i polskie szkoły parafjalne zagranicą.

 Nazirejczycy (mylnie nazarejczycy) z hebr. nasir — poświęcony, postaci w Starym Testamencie, jak Samson, Samuel, Absalon, związane ślubem, który zobowiązywał do powstrzymywania się od wina, zabraniał dotykania zwłok i strzyżenia włosów, które uważano za źródło siły, pochodzącej od Boga. Przepisy nazireatu znajdują się w mojżeszowej „Księdze liczb“ (Numeri. VI. 1 — 21) i są podobne do norm, których trzymała się sekta rechabitów. Nazirejczycy nie stanowili jednak żadnego stowarzyszenia (sekty) ani kasty, lecz mogli należeć do wszystkich sfer społecznych. Do nazirejczyków należał także św. Jan Chrzciciel (Łuk. I. 14 — 15) i św. Paweł.

 Nebo, 1) bóstwo Babilończyków, u Asyryjczyków Nabu, wymieniane obok najwyższego bóstwa Marduk (Bel) jako jedna z głównych postaci panteonu babilońskiego w okresie chaldejskim. 2) W związku z nazwą bóstwa stoi nazwa góry Nebo, we wschodniej Jordanji na wschód od Morza Martwego, z której Mojżesz oglądał Ziemię obiecaną i gdzie umarł, oraz dwóch miast Nebo (Nobe), wspomnianych w Pentateuchu (Deuteronomium XXXII. 49.

 Nekromancja, w starożytności wróżenie przyszłości przez wywoływanie dusz zmarłych. W XI księdze Odysei Homera, zwanej nekromanteja lub nekyja, wywołuje Odyseus z podziemia przez złożenie krwawej ofiary dusze zmarłych a szczególnie ducha Tejrezjasza, który mu przepowiada przyszłość. W wielu okolicach starożytnej Grecji były wyrocznie, zwane nekromanteja, gdzie rzekomo wywoływano dusze zmarłych w celu wróżenia przyszłości. W Tesalji, gdzie nekromancja głównie się krzewiła, trudnili się nią szczególnie kapłani, zwani psychagogami, czyli przewodnikami dusz. Te praktyki, zwane także psychomanteją, doprowadzały w Grecji i w Italji, zwłaszcza w Rzymie, do wielu nadużyć. Nowożytną formą nekromancji jest w niektórych swych praktykach spirytyzm (ob.).

 Neofici (z greck. neophytoi — nowe latorośle), nowoochrzczeni. Na starochrześcijańskich napisach grobowych tytuł neofity był zaszczytny, gdyż oznaczał, że zmarły przez chrzest otrzymał odpuszczenie grzechów i w stanie bezgrzesznym umarł.

 Neoplatonizm, ob. Nowoplatonizm.

 Nepotyzm, system protekcyjny, nadmierne faworyzowanie członków rodziny. Nepotyzm papieski, polegający na nadawaniu krewnym papieża najwyższych godności i urzędów kościelnych, był bardzo częsty u papieży XIV i XV wieku, jak Kalikst III (Borgia), Pius II (Piccolomini), Sykstus IV (Rovere), Aleksander VI (Borgia), Klemens VII (Medici), Paweł III (Farnese) i Paweł IV (Caraffa), którzy nadawali swym krewnym najwyższe godności kościelne, oddawali im w lenno dobra kościelne a nawet tworzyli dla nich osobne księstwa. Reakcję przeciwko nepotyzmowi rozpoczęli sami papieże a mianowicie Pius V w r. 1567 bullą „Admonet nos“, w której zakazał oddawania nepotom w lenno dóbr państwa kościelnego a Innocenty XII bullą „Romanum decet Pontificem“ z r. 1692 zadał stanowczy cios nepotyzmowi, zakazując nadawać krewniakom majątki i urzędy kościelne. Zjawisko nepotyzmu, ujemne w dziejach pa-