Strona:Zupy i sosy.djvu/25

IV

PRZYRZĄDZANIE SOSÓW

 60. SOS BIAŁY. Łyżkę masła zasmażyć z łyżką mąki, nie rumieniąc wcale. Rozprowadzić półtora szklanką zimnego rosołu mięsnego, rybnego lub jarzynowego, wymięszać doskonale, osolić, zagotować. Włożyć pół szklanki kwaśnej śmietany i gotować wolniutko, aż nabierze należytej gęstości. Przed samem podaniem włożyć weń łyżeczkę od herbaty śmietankowego masła, wymieszać i, nie gotując dłużej, podawać.

 61. SOS KOPERKOWY I AGRESTOWY. Do sosu, przyrządzonego, jak wyżej, włożyć sporą łyżkę usiekanego zielonego koperku (zimą może być suszony), zagotować raz i podawać. Używa się głównie do wszelkiego rodzaju potrawek z mięs białych: z cielęciny, kury, prosięcia i t. p.; podaje się je też do ryb gotowanych, do kotletów z ryb i jarzyn. Latem wyborną odmianą tego sosu jest sos agrestowy. Zamiast koperku dodaje się parę garści agrestu i gotuje z nim sos minut kilka, aż agrest zmięknie.

 62. SOS PIECZARKOWY. Dwadzieścia deka pieczarek oczyścić starannie z ziemi i łupinek, nie opłókując ich jednak, a tylko ocierając wilgotną szmatką. Pokrajać w cienkie płatki i udusić w łyżce masła, zaciskając sokiem z cytryny, aby nie sczerniały. Zasmażyć łyżkę mąki z łyżką masła, nie rumieniąc ich, zmięszać z pieczarkami, osolić, dodać odrobinę białego pieprzu. Rozprowadzić dwiema szklankami rosołu lub wody, gotować wolniutko, aż stanie się dosyć gęsty. Następnie włożyć łyżkę śmietany kwaśnej, zagotować jeszcze raz; zakończyć łyżeczką masła śmietankowego i nie gotować już więcej. Sos pieczarkowy podaje się również do różnych potrawek mięsnych i z ryb gotowanych. Do kotletów cielęcych, do różnych kasz, klusek i makaronów, do budyniów i sufletów.

 63. SOS CHRZANOWY. Dziesięć deka oczyszczonego chrzanu utrzeć na tarce, osolić, odrobinę ocukrzyć, skropić octem, postawić tak na godzin parę, aby zbytnią ostrość tracił. Rozpuścić porą łyżkę masła, poddusić, w niem chrzan, dodać łyżkę mąki, półtorej szklanki rosołu mięsnego lub rybnego, zagotować raz tylko. Dodać pół szklanki śmietany, zagotować raz jeszcze. Chcąc, aby ten sos był bardziej wykwintny, zamiast śmietany bierzemy dwa żółtka i pół szklanki śmietany słodkiej. W takim razie po zaprawieniu nie gotuje się go, a tylko mocno ogrzewa, aż dobrze zgęstnieje. Sos chrzanowy jest klasycznym dodatkiem do sztuki mięsa i do szczupaka gotowanego lub faszerowanego. Po-