W sprawie szkół ludowych na Szlązku/Wstęp

	<<< Dane tekstu >>>
Autor	Jerzy Kotula
Tytuł	W sprawie szkół ludowych na Szlązku
Pochodzenie	W sprawie szkół ludowych na Szlązku
Wydawca	Jerzy Kotula
Data wyd.	1879
Druk	Karol Prochaska
Miejsce wyd.	Cieszyn
Źródło	Skany na Commons
Inne	Cały tekst; Pobierz jako: EPUB • PDF • MOBI
	Indeks stron

›››

[9] Wyjątkowe położenie Szlązka [który jeden został pominięty wobec uwzględniania dążeń narodowościowych w Austryi, mimo że w nim ludność polska i czeska, prawie ⁷⁄₁₀, całéj liczby mieszkańców stanowi]^[1] — brak w wybornych zresztą jego szkołach, wykonania ustawy co do wykładu w językach, którymi lud mówi i brak w nich właściwego, narodowego kierunku w wychowaniu młodzi — spowodowały nas do poruszenia téj sprawy w liście do szanownego Męża, którego imię, ustami dziś świata całego ze czcią jest powtarzane^[2].
[10] Wielki nasz patryota, I. J. Kraszewski, choć ciągłą obarczony praca, niezostawił jednak skromnéj naszéj proźby bez odpowiedzi — lecz z właściwa sobie skwapliwością, gdzie o dobro ogółu chodzi, raczył rzucić znów kilka złotych myśli — serdecznych uwag i pełnych gorącéj miłości ojczyzny wskazówek dla naszego zakątka, zapomnianego od wieków tylu, choć w nim do dziś, tyle serc, dla wspólnéj nam wszystkim matki uderza.
Te więc złote myśli i uwagi serdeczne, łaskawie nam przesłane, podajemy dziś czytelnikom.

Jerzy Kotula
nakładca w Cieszynie.

↑ Księztwo zaś Cieszyńskie jest wyłącznie polskie.
↑ Mamy na Szlązku tylko dla 260,000 Niemców aż 16 szkół średnich, mianowicie: 3 wyższe Gimnazya, 4 wyższe szkoły realne, 2 realne Gimnazya, 3 Seminarya dla nauczycieli, 1 dla nauczycielek, 1 szkołę rolniczą i 2 szkoły przemysłowe (Gewerbeschulen), tymczasem gdy 300,000 Polaków i Czechów, ani jednéj nieposiadają. Tym sposobem, prócz szkółek ludowych polskiéj i czeskiéj szlązkiéj młodzi, dalsza droga kształcenia w ojczystym jéj języku jest zupełnie zagrodzoną. Oto jak u nas jest wykonywany art. XIX. Ustawy zasadniczéj z d. 21. grudnia 1867! Drakoński ten system zastosowany do nas i to w pełni XIX. stulecia, podczas gdy Europa gotowa prowadzić krucyatę przeciw Rumunom, za to tylko, że uprawnić niechcą kilkukroćstotysiecy Żydów (którzy ich kraj do nędzy przyprowadzili) — musi naturalnie najsmutniéjsze wydawać owoce.

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Jerzy Kotula.

[1] Księztwo zaś Cieszyńskie jest wyłącznie polskie.

[s9-2] Mamy na Szlązku tylko dla 260,000 Niemców aż 16 szkół średnich, mianowicie: 3 wyższe Gimnazya, 4 wyższe szkoły realne, 2 realne Gimnazya, 3 Seminarya dla nauczycieli, 1 dla nauczycielek, 1 szkołę rolniczą i 2 szkoły przemysłowe (Gewerbeschulen), tymczasem gdy 300,000 Polaków i Czechów, ani jednéj nieposiadają. Tym sposobem, prócz szkółek ludowych polskiéj i czeskiéj szlązkiéj młodzi, dalsza droga kształcenia w ojczystym jéj języku jest zupełnie zagrodzoną. Oto jak u nas jest wykonywany art. XIX. Ustawy zasadniczéj z d. 21. grudnia 1867! Drakoński ten system zastosowany do nas i to w pełni XIX. stulecia, podczas gdy Europa gotowa prowadzić krucyatę przeciw Rumunom, za to tylko, że uprawnić niechcą kilkukroćstotysiecy Żydów (którzy ich kraj do nędzy przyprowadzili) — musi naturalnie najsmutniéjsze wydawać owoce.

[1]

[2]