Wiadomości bieżące, rozbiory i wrażenia literacko-artystyczne 1880/325
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Wiadomości bieżące, rozbiory i wrażenia literacko-artystyczne 1880 |
Pochodzenie | Gazeta Polska 1880, nr 207 Publicystyka Tom V |
Wydawca | Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Gebethner i Wolff |
Data powstania | 18 września 1880 |
Data wyd. | 1937 |
Druk | Zakład Narodowy im. Ossolińskich |
Miejsce wyd. | Lwów — Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | Cały zbiór artykułów z rocznika 1880 |
Indeks stron |
W ostatnich dniach opuścił prasę ósmy tom Dzieł Juliana Bartoszewicza.
Wydawnictwo to, mimo kosztów, które nie wracają się z rozprzedaży, postępuje wytrwale pod kierunkiem p. Kazimierza Bartoszewicza, syna słynnego historyka.
Nie potrzebujemy dodawać, ile syn stawia w ten sposób sławnemu ojcu najpiękniejszy pomnik.
Tom obecny obejmuje Studia historyczne i literackie, pisane do roku 1853. Życiorysy są zeń wyłączone, utworzą bowiem one z czasem tom osobny. Niektóre z artykułów zawartych w tomie ósmym były drukowane w rozmaitych czasopismach, inne znaleziono w rękopiśmie. Jak jedne, tak i drugie obok strony krytycznej zawierają nieprzebrany materiał historyczny, którym zmarły Bartoszewicz owładnął tak, jak żaden współczesny historyk. To też faktyczna część prac jego ma prawie wartość źródła z pierwszej ręki.
Większa część wspomnianych artykułów prawie wcale nieznaną jest publiczności, albowiem te nawet, które były drukowane, jako rozproszone po dziennikach wyszłych dziś z obiegu, nie były nikomu dostępne. Inne, jak wspomnieliśmy, leżały w rękopismach. Wobec tego zasługa literacka wydawcy prawdziwie jest niepospolita. Należało by tylko, ażeby publiczność umiała to zrozumieć i ocenić. Na nieszczęście tak nie jest. Sam wydawca skarży się w przedmowie, że — gdy każde większe wydawnictwo znajduje u nas zachętę i poparcie — wydawnictwo Bartoszewicza trafia na niewytłumaczoną obojętność. Nam zdaje się jednak, że nie ma w tem winy publiczności, a obojętność da się wyjaśnić niewiadomością. Gdy inni wydawcy rozrzucają prospekty i ogłoszenia we wszystkich pismach i póty kołacą, póki nie wykołacą i sympatii i poparcia, o wydawnictwie Bartoszewicza mało kto wie, a stąd i uwaga publiczna nie jest na nie zwrócona tak, jakby być powinno. Inaczej popieranoby przedsiewzięcie i kupowano książki. Bartoszewicz, obok sumienności i głębokiej nauki, odznacza się w dziełach swoich jednym jeszcze nieoszacowanym przymiotem, tj. głębokiem zamiłowaniem przedmiotu i patriotyzmem. To też i wczytywanie się w jego dzieła ustala i pogłębia patriotyzm. Wobec takich przymiotów autora i dzieł — obojętność nie może płynąć z innego źródła, jak z niewiadomości.