Zielnik lekarski/112
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zielnik lekarski |
| Podtytuł | Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich |
| Wydawca | Księgarnia J. Przeworskiego |
| Data wyd. | 1938 |
| Druk | Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Galeria grafik w Wikimedia Commons
| |
_z112.png)
B. — lub K. — Pospolity, nieduży krzew. Dorasta wysokości 10 do 30 cm. Korzeń zdrewniały, rozgałęziony. Łodyga czołgająca się po ziemi. Liście krótkoszypułkowe, naprzemianległe, jajowate, podłużne lub eliptyczne, z tępym końcem, jasnozielone, całobrzegie, pod spodem pokryte gruczołkami. Kwiaty różowe, czasem białawe, lub lila, purpurowe, tworzą gronka, kłosy lub główki. Rozłupki brunatne, drobne. Zapach bardzo przyjemny i mocno aromatyczny; smak cierpki, korzenny.
ROŚNIE na wygonach, suchych osypiskach, po wzgórzach słonecznych, nad drogami i miedzami zwykle w kępkach.
UPRAWA. Mnoży się najlepiej z nasion, sianych co 20 cm w rowki, prawie nie przykrywając roślin, wreszcie rozsadzaniem dużych krzaków w jesieni. Nie znosi zbytku wilgoci. Lubi glebę suchą i dobrze spulchnioną. Nawożenia nie wymaga.
KWITNIE od czerwca do sierpnia.
ZBIERA SIĘ ziele przez czas kwitnienia, lecz tylko gałązki zielone, dobrze ulistnione i suszy w cieniu i miejscu przewiewnym. Przechowywać w suchym miejscu, żeby nie straciło aromatu i w zamkniętych skrzyniach. Ze świeżego ziela otrzymuje się olejek macierzankowy.
SKŁADNIKI: Olejek lotny, kwas garbnikowy, skrobia, substancja mydlna, gorzknik wyciągowy.
DZIAŁA wiatropędnie, napotnie i moczopędnie, przeczyszcza krew.
UŻYTEK: Herbatę (5 do 15 gr ziela na litr wody) pije się przy zaburzeniach trawienia, wzdęciach, cierpieniach wątroby, śledziony i nerek, na kurcze żołądkowe, krztusiec.
Zewnętrznie używa się macierzanki do kąpieli krzepiących nerwy.
Dr Walser zaleca kąpiele macierzankowe dla dzieci słabowitych i zołzowatych. Gotuje się w tym celu kwiaty w woreczku, który się kilkakrotnie wyciska.
Z olejku macierzankowego (kupowanego w aptekach) z dodatkiem spirytusu robi się spirytus macierzankowy, dobry do nacierania zwichnięć i stłuczeń, na gościec (reumatyzm) i porażenia.
CENA: 100 kg ziela macierzanki (Herba Serpylli): 50 zł.
