Zielnik lekarski/113
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zielnik lekarski |
| Podtytuł | Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich |
| Wydawca | Księgarnia J. Przeworskiego |
| Data wyd. | 1938 |
| Druk | Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Galeria grafik w Wikimedia Commons
| |
_z113.png)
O. — Duże drzewo. Dorasta do 30 m. Gałęzie rozłożyste; wspaniała, gęsta korona. Pień ma korę grubą, pomarszczoną, popękaną, o czarno-szarym zabarwieniu, młode gałęzie mają korę gładką, szarą. Liście sercowate, spiczaste, ząbkowane. Kwiaty bladożółte zebrane po 2 do 11 w baldaszki. Podsadka zrośnięta z szypułką kwiatostanu. Owoc kulisty, brunatny orzeszek. Zapach bardzo miły, miodowy, smak śluzowaty.
ROŚNIE zwykle pojedynczo, rzadziej gromadnie, w Europie środkowej; w niektórych okolicach tworzy wspaniałe lasy. Używana do obsadzania dróg i ogrodów.
UPRAWA. Mnoży się z nasion, wypustek i odrośli korzeniowych. Najlepiej lubi ziemię pulchną i żyzną; na mokrej nie udaje się.
KWITNIE przeważnie w lipcu, stąd nazwa miesiąca, niekiedy już w czerwcu.
ZBIERA SIĘ w suchą pogodę zielonkawe, na pół rozwinięte kwiaty i suszy cienkimi warstwami, w cieniu i miejscu przewiewnym. Po wysuszeniu składać do zamkniętych skrzyń.
SKŁADNIKI: Olejek lotny (0,05%), żywica, guma, cukier, śluz i garbnik.
DZIAŁA napotnie (środek łagodny, lecz pewny), pobudza nerwy, wzmacnia żołądek, uśmierza kurcze, przeczyszcza krew.
UŻYTEK. Herbatę z kwiecia lipowego pije się przy przeziębieniach i gorączce, na zmniejszenie kaszlu, ułatwienie odflegmienia narządów oddechowych, nerek, żołądka, porażeniach, kurczach, zawrotach głowy, padaczce (środek ludowy), wodnej puchlinie.
Zewnętrznie używa się naparu do płukania gardła i jamy ustnej (przy bólu zębów), oraz do okładów. Kąpiele z naparem kwiecia lipowego są zalecane na nerwobóle.
Świeżo zdarte łyko lipy działa dobrze na oparzelizny. Owoce lipy, tłuczone z octem winnym, doskonale tamują krew.
Ze świeżego nasienia wyrabia się smaczny olej. Lipa jest pierwszorzędną rośliną miododajną. Drzewa lipy poszukują tokarze. Węgiel lipowy sproszkowany, używany jest jako środek przeciwdziałający zbytniej fermentacji gnilnej w żołądku i kiszkach.
CENA: 100 kg kwiatu lipowego (Flores Tiliae) 100—150 złotych.
