Zielnik lekarski/55
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zielnik lekarski |
| Podtytuł | Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich |
| Wydawca | Księgarnia J. Przeworskiego |
| Data wyd. | 1938 |
| Druk | Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Galeria grafik w Wikimedia Commons
| |
_z55.png)
O. — Drzewo, powszechnie znane, pochodzące z Persji, uprawiane w ogrodach i przy drogach o rozłożystych gałęziach i popielatej korze. Liście pierzasto złożone, składające się z kilku listków. Kwiaty męskie, zebrane w kotki, żeńskie — zielone, bez okwiatu. Owoce, otoczone mięsistą, zieloną powłoką. Smak liści i zielonych łupin owocu bardzo gorzki, zapach aromatyczny.
KWITNIE w maju.
UPRAWA: Lubi miejsca zaciszne, ciepłe, na żyznej, niezbyt wilgotnej ziemi. Rozmnaża się przez sadzenie orzechów jesienią lub na wiosnę.
ZBIERA SIĘ młode liście w czerwcu, a naowocnie w końcu lipca. Liście suszy się rozkładając cienką warstwą i często poruszając. Łupiny z niedojrzałych owoców (naowocnię) suszyć szybko w miejscu suchym i bardzo przewiewnym.
_page118_(cropped).png)
Rys. 2.
Kwiaty orzecha włoskiego.
SKŁADNIKI: Kwas garbnikowy, gorycz orzechowa, kwas cytrynowy i jabłeczny, skrobia, cukier.
DZIAŁA ściągająco, wzmacnia i czyści krew, wypędza robaki.
UŻYTEK lekarski z liści i zielonej łupiny owoców. Zewnętrznie stosuje się odwar liści (10 gr na litr wody) do kąpieli dla zołzowatych (skrofulicznych) dzieci, do okładów na zołzowate i syfilityczne wrzody, jako też na zapalenie oczu. Odwar z łupin zaleca się do barwienia włosów. Niezupełnie dojrzałe jeszcze naowocnie (zielone
łupinki) należy posiekać dosyć drobno, wsypać do słoika o szerokim otworze, zalać żytniówką lub spirytusem na pół z wodą i wystawić na działanie promieni słonecznych. Po kilku dniach wyciąg zlewa się do butelek. W razie gdyby płyn był jeszcze rzadki, można go ogrzać lub wystawić na słońce, aby parując zgęstniał. Otrzymany w ten sposób wyciąg miesza się z równą częścią gliceryny, po czym można go używać do barwienia włosów na blond lub ciemno-blond. Łuski orzechów można zalać zamiast wody gliceryną lub olejkiem migdałowym.
Jako środek wewnętrzny stosuje się orzech w postaci naparu z liści (pije się z cukrem) przy chorobach skórnych, kile (syfilisie), nieżycie żołądka i kiszek jako też na robaki. Można też naparzać liście suszone. Wyciąg z liści podawany w małej ilości zmniejsza zawartość cukru w krwi.
Zielone owoce, zalane wódką lub mocną żytniówką, stanowią znakomity środek przeciw boleściom i kurczom żołądka. Nalewkę tę przyrządza się w sposób następujący: Świeże orzechy, pokrajane każdy na cztery kawałki, nastawić na tydzień w wódce, do której dodać cynamonu i kilka goździków. Jeżeli chcemy mieć likier orzechowy, dodajemy jeszcze rozpuszczonego cukru i pozostawiamy ciecz przez dalsze cztery tygodnie na słońcu; po tym okresie likier cedzi się i rozlewa do butelek. Bierze się około 30 orzechów na litr wódki; do tego z pół litra syropu.
Napar z liści używa się do picia na oczyszczenie krwi dla dzieci skrofulicznych i rachitycznych.
Gotowane w cukrze zielone orzechy stanowią znakomity środek wzmacniający żołądek i leczący nieżyty żołądka i kiszek. Należy w tym celu zbierać owoce pod koniec lipca, gdy można jeszcze przekłuwać łupiny.
Świeże liście orzecha włoskiego używane są do nacierania bydła i koni, jako środek chroniący zwierzęta przed ukąszeniami much i trzmieli. W gospodarstwie domowym jest tanim środkiem ochronnym przed robactwem.
Z łupin wyrabia się doskonałą ciemno-brunatną farbę, używaną w stolarstwie, tkactwie i kosmetyce.
CENA: 100 kg liści (Folia Juglandis) 80—90 zł.
