Śmierć Sowińskiego (Oppman, 1930)
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Śmierć Sowińskiego |
| Pochodzenie | Śpiewy historyczne |
| Wydawca | Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy |
| Data wyd. | 1930 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Przy ostatniej bijącej armacie
Lont zapala Sowiński[1] jenerał,
Ramię w ramię śmierć stoi na czacie,
Patrzy chciwie, jak będzie umierał,
A on szczudło w armatnie wbił koło
I zwycięsko do góry wzniósł czoło.
„Witaj, śmierci! czekałem na ciebie,
W oczy twoje bez drżenia poglądam,
Gdy się Polska w posadach kolebie,
Takiej właśnie, jak jesteś, pożądam,
I na krzyż ten przysięgam na łonie,
Że tu legnę w Ojczyzny obronie!“
Wali hurmem wróg w boju rozjadły:
Grenadjery gwardyjskie, dziw-chłopy!
Polskie szańce ostatnie upadły!
Ura! ura! zdobyte okopy!
Ziemia pękła do rdzenia wstrząśniona:
Wyleciała reduta Ordona![2]
Wzwyż wionęły w kurzawie ich duchy!
Strzępy trupów na miejscu baterji!
Już nie dla nich niewoli łańcuchy,
Ani pustki lodowe Syberji!
Chwilę temu — z pod prawa wyjęci,
Teraz — Polski patroni i święci!
Wróg się wstrzymał w bitewnym rozpędzie,
Ale nowe popchnęły go tłuszcze...
„Wnijdą tutaj! — lecz mnie już nie będzie,
Żywy — obcej tu nogi nie puszczę!“
I krzyk wraży się rozległ na wale:
„Wola wzięta! Złóż broń, jenerale!“
Ten, co wyrzekł — nie powie już słowa!
Skonał z kulą i z echem wyrazu!
Krew bluznęła w twarz wodza ponsowa
A wódz twarz miał zimniejszą od głazu,
Wystrzelony pistolet w tłum rzucił
I wzrok na nich, jak płomień, obrócił.
Drżą szeregi! żołdaków strach pęta:
Ten wzrok orła straszliwszy od stali!...
Świszczy kula — i pierś już rozcięta,
Ciało stygnie — lecz duch się wciąż pali.
Duch się pali, mrok światłem nasyca:
Rozjarzona nad Polską gromnica!
Umarł! oni patrzyli w zdumieniu
I dreszcz dziwny przeleciał przez żyły:
Może wtedy coś drgnęło w sumieniu,
Może skrzydła się duszy zbudziły,
Wstydu łuną w twarz bijąc żołdaka,
Kiedy patrzył na śmierć tę Polaka!
Jenerale! Ty stoisz przed Bogiem,
A twa ziemia — spójrz — jaka znów krwawa!
Uderz szpadą złamaną przed progiem
I zamelduj jej mękę i prawa!
Byłeś szańców Ojczyzny patronem,
Bądź jej posłem u Boga i dzwonem!
Bij w dzwon szpady! niech ona wymodli
To, co wolnym się ludom należy,
Bo ten naród się nigdy nie spodli,
Nigdy szyi nie ugnie! — a wierzy!
Przez śmierć twoją, o stań się, Godzino!
I tych innych, co giną... co giną!...
- ↑ Generał Józef Sowiński ur. w 1777 r., poległ 6-go września 1831 r. Artylerzysta, w bitwie z Rosjanami pod Borodinem w 1812 r. kula armatnia oderwała mu nogę. W 1831 r. kiedy wojska moskiewskie pod dowództwem Paskiewicza zbliżały się do Warszawy, Sowiński objął dowództwo wielkiej reduty, usypanej przy kościołku na Woli, przedmieściu Warszawy. Załogę jej składało około 2000 żołnierzy z 10-ma działami. O świcie, dnia 6-go września, około 10000 Moskali, pod dowództwem generała Palena, uderzyło na Wolę.
Reduta opierała się zaciekle do godziny 2-giej z rana, dopóki wszyscy jej obrońcy, a wreszcie i Sowiński nie polegli. - ↑ Juliusz Ordon — 1810 — 1887 podporucznik artylerji polskiej, dowodził redutą nr. 54 pomiędzy Wolą a Czystem. Kiedy Moskale wtargnęli do niej, kazał podpalić skład prochu i wysadził redutę w powietrze.
