Życie Eskimosów/Wyprawianie skór

<<< Dane tekstu >>>
Autor Roald Amundsen
Tytuł Życie Eskimosów
Podtytuł Opis podróży do bieguna północnego w latach 1903-1907
Wydawca Instytut Wydawniczy „Zdrój“
Data wyd. 1925
Druk „Grafja“
Miejsce wyd. Warszawa
Tłumacz anonimowy
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron


WYPRAWIANIE SKÓR.

Wraz ze zbliżeniem się wiosny, przychodzi czas, gdy kajaki muszą być powleczone. Mężczyźni już dawno wykonali część pracy, która im przypada w udziale, ale kobiety opóźniły się nieco z przysposobieniem skór i nici. Teraz jednak wszystko jest gotowe i można przystąpić do złożenia kajaków. Zestawić kajak nie jest rzeczą łatwą, przeciwnie — jest wyczerpującą robotą, której nie może podołać jedna kobieta. Musi więc prosić o pomoc swoje przyjaciółki, z którą spieszą bardzo chętnie, gdyż wiedzą, że wkrótce same będą potrzebowały pomocy, gdy przyjdzie kolej na ich kajak. Zestawienie kajaka jest więc zbiorową pracą kobiet. Powłoka kajaka robi się tylko ze skóry samicy foki. Na jeden kajak potrzeba sześć skór. Wyprawianie skór odbywa się w sposób następujący: skórę się ściąga i oczyszcza z tłuszczu najdokładniej zapomocą noża „olo“, jakiego używają kobiety. Przy dokonywaniu tej czynności zwykle rozciąga się skórę na drewnianej desce. Poczem gryzie się ją i wysysa tak, aby usunąć nawet te odrobiny tłuszczu, jakich nożem nie można zeskrobać, Gdy w ten sposób skóra zostaje oczyszczona starannie z tłuszczu, zostaje zwinięta włosem nazewnątrz. Skórę zwiniętą w ten sposób wkłada się w inną skórę także włosem nawewnątrz i wszystko razem zawiesza się nad małym ogniem. Po dłuższem leżeniu, włosy trzymają się tak słabo, że można je zeskrobywać z łatwością paznogciem dużego palca. Gdy skóry są w ten sposób oczyszczone z włosów, zwija się każdą oddzielnie, poczem wszystkie razem kładzie się w zwykłą skórę fokową i zakopuje się w śnieg, aby przemarzły. Gdy przychodzi lato i śnieg zaczyna topnieć, skóry wyjmuje się i zszywa. Potem gdy jeszcze są mokre, rozciąga się je na kajaku i zszywa. To rozciąganie wymaga dużej siły, muszą więc pomagać przyjaciółki. Gdy ta powłoka jest zszyta, wystawia się kajak z namiotu, aby wysechł. Podczas schnięcia skóra kurczy się i jest tak napięta jak na bębnie, przyczem przybiera kolor jasno-żółty i jest prawie przezroczysta. W taki sam sposób wyprawia się skóry na wierzchy obuwia i na podeszwy. Na wszystkie te potrzeby służy skóra foki, na podeszwy bierze się skórę samców, ponieważ jest najgrubsza. Skór na podeszwy nie wyprawia się tak długo, oczyszcza się je tylko z tłuszczu, rozciąga się i suszy. Skórę na obuwie przygotowuje się podobnie jak na kajaki, tylko nie wkłada się jej do ziemi, a suszy przy ogniu, oczyszcza z włosa zapomocą ostrego noża, później wygniata się zębami, dopóki nie nabierze odpowiedniej miękości. Na wiosnę widzi się Eskimoski, nieustannie gryzące te skóry. Na ubranie używa się skór z jednorocznych młodych fok, na namioty używać można wszystkich skór tych zwierząt. Do jednego i do drugiego użytku nadają się także skóry reniferów.



Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autora: Roald Amundsen i tłumacza: anonimowy.