Biernata z Lublina Ezop/Objaśnienie skróceń w przypiskach do bajek

<<< Dane tekstu >>>
Autor Ignacy Chrzanowski
Tytuł Objaśnienie skróceń w przypiskach do bajek
Pochodzenie Biernata z Lublina Ezop
Wydawca Akademia Umiejętności
Data wyd. 1910
Druk Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Inne Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 

Cały zbiór

Indeks stron


Objaśnienie skróceń w przypiskach do bajek.



D   Aesopus Dorpii (Aesopi Phrygis fabulae cum aliis opusculis... Lipsiae 1513)[1].
Nev. Fabulae variorum auctorum... opera et studio I. N. Neveleti, Francoforti 1660.[2]
Hervieux. Les fabulistes latins jusqu’à la fin du moyen âge. Tome II: Phèdre et ses anciens imitateurs, Paris 1894. Tome III: Avianus et ses anciens imitateurs, Paris 1894. Tome IV: Études de Cheritonet ses dérivés, Paris 1896. Tome V: Jean de Capoue et ses dérivés, Paris 1899.
Phaedrus. Bajki Fedra, według wydania Hervieux, II.
H   Fabulae Aesopicae, rec. C. Halmius. Lipsiae 1901 (Teubner).
St.   Steinhöwels Aesop, hrsg. von. H. Oesterley. Bibliothek des litterarischen Vereins in Stuttgart CXVII, Tübingen 1873.
C   Ezop czeski. Jana Albina Ezopovy Fabule a Brantovy rozpráwky... wydal... Antonin Truhlář. V Praze 1901.
L   Lafontaine.
FE   Fabuły Ezopowe albo przypowieści z tekstu graeckiego na łaciński, z łacińskiego na polski język, dla uciechy i pożytku pospolitego przetłomaczone. W Krakowie R. P. 1754[3].
Rej. Zw. M. Reja Zwierzyniec, wydał W. Bruchnalski, Kraków 1895.
Rej. Figl. M. Reja Figliki, wydał W. Wittyg, Kraków 1905.
Paprocki. B. Paprockiego Koło rycerskie, wydał W. Czermak, Kraków 1903.
FP   Facecye polskie, wydał A. Brückner, Kraków 1903.
Błażewski. Marcina Błażewskiego Setnik przypowieści uciesznych, wydał W. Bruchnalski, Kraków 1897 (Verdizotti, Cento favole).
Potocki, Ogród. Wacław z Potoka Potocki. Ogród fraszek, wydanie zupełne A. Brücknera, tom 1—2, Lwów 1907.
Potocki, Moralia. Brückner. Spuścizna rękopiśmienna Wacława Potockiego, część II. Rozprawy Wydz. filolog. XXIX, str. 278. — Brückner, Język Wacława Potockiego, tamże XXXI, str. 302.
Niemirycz. (Krzysztofa Niemirycza z Czernihowa). Baiki Aezopowe wierszem wolnym dedicowane Krolewiczowi Jegomości Polskiemu, Cur-Princowi electoratu saxońskiego. Drukowane w Krosnie nad Odrą, w Drukarni Christiana Müllera, Roku 1699[4].
Jabłonowski. Nowy Ezop polski życie Ezopa i sto oko bajek... przez Jana Stanisława Jabłonowskiego, Lipsk 1731.
Minasowicz. Phaedrus Augusta cesarza wyzwoleniec w polski strój przybrany, przekładania Józefa Epifaniusza Minasowicza R. P. 1746[5].
BWF   Fedra Augustowego wyzwoleńca Bajki wybrane po łacinie, po polsku, po francusku. Lwów 1767.
EW  Esope en belle humeur... Ezop w wesołym humorze albo wybrane jego bajki z naukami moralnemi i wierszykami tudzież najpiękniejsze bajeczki Fedra, Pilpego i P. de la Motte... na polski język przełożone. Lipsk i Warszawa 1769.
BF  Les plus belles fables... Bajki moralne z Fedra i Filelfa. Warszawa 1769.
Jakubowski.  Bajki Aezopa wybrane wierszem francuskim przez de la Fontaine ułożone, a przez Wojciecha Jakubowskiego polskim językiem z przydatkami wydane. Warszawa 1774.
ZP   Zabawy przyjemne i pożyteczne.
Naruszewicz. Adam Stanisław Naruszewicz. Wybór poezyi, Warszawa 1882.
Węgierski. Pisma wierszem i prozą Kajetana Węgierskiego. Lwów 1882.
Trembecki. Pisma Stanisława Trembeckiego. Tom I. Lwów 1883.
Zabłocki. Pisma Franciszka Zabłockiego, zebrał i wydał Bolesław Erzepki, Poznań 1903.
Krasicki B. Bajki i przypowieści, opracował Antoni M. Kurpiel. Brody 1904. (Bajki).
Krasicki BN. też (Bajki Nowe).
Krasicki PL. A. M. Kurpiel. Nieznane bajki I. Krasickiego. Pamiętnik Literacki, rok V (1906). str. 77—81.
Kniaźnin. Dzieła F. D. Kniaźnina, wydanie nowe J. N. Bobrowicza, Tomik I, Lipsk, 1837.
Ławrynowicz. Pół kopy bajek Antoniego Tomasza Ławrynowicza. Grodno 1789.
Niemcewicz. Dzieła poetyczne wierszem i prozą J. U. Niemcewicza. Tom 1 i 2, Lipsk 1838.
PWO Pamiętnik Warszawski pod redakcyą Osińskiego.
PWB Pamiętnik Warszawski pod redakcyą Bentkowskiego.
Godebski. Dzieła wierszem i prozą Cypryana Godebskiego. Część II. Warszawa 1821.
Gorecki.  Pisma Antoniego Goreckiego. Tom 1 i 2. Lipsk 1886.
Morawski.   Franciszek Dzierżykraj-Morawski. Pisma zbiorowe wierszem i prozą. Tom II. Poznań 1882.
Molski.   Pisma M. Molskiego z późniejszych rękopismów zebrał W. Radliński. Tom II. Warszawa, 1856.
Mickiewicz. Poezye A. Mickiewicza (wyd. Chmielowskiego). Tom II. Kraków 1899.

NB. Cyfry w nawiasach oznaczają tomy i stronice; cyfry bez nawiasów oznaczają księgi i numery bajek.





  1. Wydanie to zawiera w sobie: Aesopi fabulae (Romulus); Aesopi fabulae H. Barlando interprete; fabulae, scriptae a Barlando; Aniani fabulae; apologi ex chiliadibus adagiorum Erasmi; ex secundo Noctium Atticarum Gellii apologus Aesopi; Nicolai Gerbellii Phorcensis apologus; Abstemii fabulae; Laurentii Vallae fabulae; Aesopi apologi, e graeco latini per Rimicium facti.
  2. Z tego wydania, w braku innego, korzystał wydawca dla bajek Abstemiusa, których wydanie D zawiera tylko pierwszą setkę.
  3. Wydanie pierwsze Przypowieści czyli Fabuł Ezopowych, z pierwszej polowy XVI wieku, nie dochowało się; najwcześniejsze znane — z początku w. XVII (w Ossolineum); ob. Estreicher XVI, 144 nn.; we wszystkich wydaniach teksty te same (ob. Brückner, Ezopy, str. 42).
  4. Pierwszy to polski tłumacz Lafontaine’a (ob. Brückner, Ezopy). Są tu następujące bajki: Osieł i piesek — Lis bez ogona — Świerszcz i mrówka — Małpa i delfin — Podróżny i osieł — Szczur i żaba — Pies z sztuką mięsa — Kozieł i lis — Żaba i wół — Dąb i trzcina — Muł pyszny — Dwie myszy — Baranek i wilk — Jupiter i zwierzęta — Młodzieniec niemłody — Lew kochający (z prefacyą do jednej damy) — Lew chory i liszka — Kur i perła — Macha i mrówka — Osy i pszczoły — Szalbierz — Członki i żołądek — Fortuna i dziecię — Żaby chcą króla — Jałowica, owca i koza w towarzystwie ze lwem — Starzec — Niezgoda — Koń i jeleń — Orzeł i liszka — Kotka, przemieniona w białogłowę (z prefacyą do jednej damy) — Lew stary — Kobuz i ptasznik — Skąpiec — Dwie suce — Wilk i pies — Dwóch chłopów i niedźwiedź — Kruk i liszka — Niedoperz, krogulec i łasica — Wiatr i słońce — Wróbel i słowik. Bajki to poprzedza (prócz dedykacyi, przedmowy oraz „Komplimenta do jednej Damy“) następująca „Observatia na wiersz wolny“: Niech się nie myli, kto te bajki czyta, | Lub inszy człowiek, lubo też poeta, | Mniemając, te ten wiersz nieregularny | Jest łacwy, podły, niemodny i marny, | I że ci jeno tego stylu drogą | Chodzą, co pisać inaczej nie zmogą. | Kto łacwość widzi, ten niechaj sprobuje. | A kto nie modę (tak zam. może), ten niechaj wędruje. | Nie wiemci wprawdzie, czy polskim językiem | Wydał kto kiedy wiersze takim szykiem, | Lecz kto, przeszedszy ojczyzny swej bramy, | Wiadom krajów, skąd nauk zasięgamy, | I komu pismo nie dziwem przewoźne | Tego cenzury nie będą tu groźne; | Bo wiem, że takich wierszów wiele czytał. | Chyba że z książką nigdy się nie witał. | A co Francuzom, Włochom i Hiszpanom, | Wolno niech będzie i Polakom-panom. | Ale ta wierszów wolność umiejętna | Chce być wyraźna, gładka i nie mętna, | Hojna w koncepty i terminy zwięzłe, | W żarty rozsądne i przysłowia niezłe. | A wszystko z kunsztem, bo niechaj to stare | Będą nowiny, że kożdy swą parę | Wiersz mieć powinien, kędy kolwiek siędzie, | Czy w drugim, trzecim czyli w czwartym rzędzie. | Miara zaś jego wolna z tej racyej, | Żeby dogodzić lepiej relacyej. | Lecz wielki fortel wierszów się zamyka | W tym, gdy dobrego mają czytelnika: | Bo kożde pismo kto czyta nieładnie, | Ten naprzedniejszy ornament mu kradnie. — Pod dedykacyą podpis: Krzysztof Niemirycz z Czerniechowa.
  5. Mieszczą się tutaj: bajki Fedra (pięć ksiąg); przydatek bajek, przez Marquarda Gudyusza z manuskryptu Dywioneńskiego wypisanych; zbiór różnych bajek aesi ezopowych; Małpa-człowiek, powieść bajeczna z X. F. Salignaca; Puhacz, chcący się żenić, z tegoż; Gabryasza Greczyna rytmy poczwórne





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Ignacy Chrzanowski.