Encyklopedja Kościelna/Aleksandryjskie sobory
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Aleksandryjskie sobory. Dwa pierwsze sobory odbyły się w Aleksandrji r. 230 i 231, z okazji Origenesa, któremu nietylko zabroniono nauczania, na żądanie biskupa Demetrjusza, ale wyłączono go z grona wiernych i zawieszono w urzędzie kapłańskim. Trzeci sobor zwołany był r. 235 przez biskupa Heraklasa, przeciw heretykowi Ammoniusowi. W IV w. było 9 soborów w Aleksandrji: na pierwszym r. 306 złożony był z urzędu bp Melecjusz z Licopolis; na drugim r. 321, Arjusz i jego poplecznicy wyłączeni zostali z Kościoła przez biskupów, w liczbie stu zebranych; na trzecim r. 324, na którym prezydował Ozjusz z Korduby, rzucono na nowo klątwę na Arjusza i jego naukę za to, że nie chciał pojednać się z Kościołem. Czwarty sobór r. 328 i piąty r. 330 nie są pewne, a w każdym razie są mało ważne. Na szóstym, bardzo licznym r. 340, biskupi egipscy oświadczyli się za Atanazym, wypędzonym przez euzebjanów. Na siódmym r. 362 i na ósmym r. 363 prezydował św. Atanazy, na których, na wszelki możliwy sposób, starano się ułatwić arjanom powrót do Kościoła. W końcu IV w., r. 399 patrjarcha Teofil aleksandryjski zwołał sobór, na którym potępił origenizm. W V w., najważniejszy sobór odbył się pod koniec 430 r. przeciw nestorjanizmowi, zwołany przez św. Cyrilla, który do listu synodalnego dodał 12 zdań, nazwanych Anatematyzmami Cyriila, na które, mimo prawowiernej ich nauki, powstał Nestorjusz, upatrując w nich apollinaryzm. Nakoniec, sobór aleksandryjski r. 633 zwołany był staraniem patrjarchy Cyrusa, który, celem pojednania z Kościołem teodozjan, sekty monofizytów, ułożył wyznanie wiary w 9 artykułach o dogmacie Trójcy N. i Wcieleniu, z których osobliwie siódmy artykuł odnosi się do monotelizmu. (Fritz). X. M. G.
