Encyklopedja Kościelna/August III
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
August (Fryderyk) III, syn Augusta II, ur. 7 Paźdz. 1696. Luterski dom saski pracował bardzo nad tém, aby młody książe wychowany był w luteranizmie; szczególniej starały się o to: Anna Zofja, matka, i Krystyna Eberhardyna, żona Augusta II. Papież Innocenty XII, a następnie Klemens XI upominali króla, aby bacznie czuwał nad wychowaniem syna i nad wyzwoleniem go z pod wpływów nieprzyjaznych. Na kilkakrotne napominanie tego ostatniego Papieża, król składał się zawsze kłopotliwém swojém położeniem: w Polsce, w obec Szwedów i Leszczyńskiego, w Saksonji, w obec protestanckich swoich poddanych. Nareszcie r. 1710 przesłał swoje stanowcze zapewnienie, że niebawem i stanowczo zajmie się katolickiém wychowaniem swego syna. Na konsystorzu 7 Maja t. r., Papież udzielił radosną tę wiadomość kardynałom. Oburzenie pomiędzy książętami protestanckimi, przeciwko temu zamiarowi króla, było tak wielkie, że pod ich naciskiem królowa Krystyna, wbrew woli męża, skłoniła syna do przyjęcia kommunji w luterańskim kościele. Wielkie było z tego powodu zmartwienie nieobecnego ojca, również jak i Papieża. Ojciec wysłał młodzieńca najprzód do Frankfurtu, a ztamtąd, po odbytej koronacji cesarza Karola VI do Wenecji i Bolonji, gdzie też ten prywatnie złożył katolickie wyznanie wiary, 27 Paźdz. 1712 r. Protestanci nie wiedząc jeszcze o tém, ale obawiając się wpływu katolickiego otoczenia, w jakim książę zostawał, różnemi sposobami zamyślali go od tego wpływu uwolnić. Uknuto nawet spisek na życie Kosa, wojewody inflanckiego, i dwóch baronów Hagenów, ze świty księcia, z zamiarem uprowadzenia samego księcia do Szwecji. Spisek jednak wcześnie został odkryty i książe do Paryża wysłany. I tam robiono około niego zabiegi. Oświadczano mu gotowość stanów saskich, uznania go natychmiast za elektora, byleby wrócił do Drezna i oświadczył wierność protestantyzmowi. Nędzne te jednak plany przeciwko ojcu i Kościołowi, z najżywszém oburzeniem odrzucił. Dnia 1 Lipca 1717 r. umarła jego babka Anna Zofja; wówczas przestał już taić swoje nawrócenie. Roku 1733 wstąpił na tron ojcowski. Panowanie jego było nieszczęsne. Sądy o jego osobie są różne, po większej części stronnicze. Życie jego całe było moralne, charakter czysty, ale zdolności mierne i bynajmniej do trudności położenia, w jakiém się znajdował, nieodpowiednie. Um. w Dreznie 5 Paźdz. 1763 r. Cf. Räss Convertiten, 8, 200. N.
