Encyklopedja Kościelna/Aureola

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł	Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor	Michał Nowodworski
Data wyd.	1873
Druk	Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd.	Warszawa
Źródło	Skany na Commons
Indeks stron

›››

[505] Aureola, jest to świetlany krąg, jakim malarze i rzeźbiarze otaczają głowę świętych. Inaczej zowie się nimbus albo gloria. Niektórzy przypuszczają, że chrześcjanie od pogan przejęli aureole. Że tak nie jest, dowodzi historja sztuki. Początku glorji szukać należy w licznych wyrażeniach Nowego Test. (2 Tim. 4, 8. 1 Pet. 5, 4. Jac. 1, 12. Act. Ap. 4, 4). Niegdyś wieńcem laurowym, jako symbolem zwycięztwa, otaczała ikonografja chrześcjańska skronie męczenników. W VIII i IX w. innym świętym dodawano aureolę. Aureola jest symbolem już doskonałości, już wieczności (Catech. Rom. p. II c. 7, 9, 14). W tém óstatniém znaczeniu znajdujemy ją nawet nad głowami Papieży, panujących, orłów cesarskich. Wreszcie, w znaczeniu chwały przedstawiają ją nietylko jako obręcz świetlaną, ale całą płaszczyznę koła ze światła. Nimbus Boga Ojca jest zwykle świetlanym trójkątem, albo trzema promieniami. Gloria N. M. P. jest zwykle djadem, albo koło o 12 gwiazdach. Aureolę świętych pańskich stanowi półkole, ztąd zwane z grecka discos, meniscos albo łacińskiego lunula. Pięć gwiazd nad nimbusem S. Nepomucena, mają oznaczać pięć liter wyrazu tacui (milczałem), symbolizującego główną cnotę tego patrona spowiedników. Niekiedy, zwłaszcza w szkole niemieckiej, tło w aureoli bywa nietylko złote, ale różnego koloru. Dla odróżnienia od świętych kanonizowanych, zwykle nad głowami beatyfikowanych nie bywa aureoli. (Kollmann). X. M-i