Encyklopedja Kościelna/Benno święty
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Benno święty, bp miśnijski i apostoł słowiański (16 Czer.). Podług niektórych Benno miało być słowiańską nazwą Benedykta. Pomiędzy wielu znakomitymi ludźmi, którzy w dziejach Kościoła nosili to imię (np. Benno bp w Osnabrück, Benno bp utrechtski, B. bp oldenburgski), Benno miśnijski pierwsze zajmuje miejsce. Ur. 1010 r. z hrabiowskiego domu bultenburgskiego w Hildesheimie, wychowywał się pod okiem swego krewnego św. Bernwarda, bpa hildesheimskiego. Po śmierci ojca i Bernwarda, w 21 r. życia został zakonnikiem w Hildesheimie, r. 1042 wybrany na opata, po trzech miesiącach złożył tę godność. Zasłyszał o jego cnotach Henryk III, cesarz, i mianował go kanonikiem w cesarskiej kaplicy w Goslarze. Był to stopień do biskupstwa, z Goslaru wychodzili wówczas biskupi na całe Niemcy; ale, niestety! w kilkadziesiąt lat później kanonicy tamtejsi (za Henryka IV) stali się towarzyszami orgji rozpustnego młodego księcia. W Goslarze Benno ścisłą zawarł przyjaźń z Annonem, sławnym później arcybiskupem kolońskim (ob. Annon II), i za jego poparciem, w czasie małoletności Henryka IV, wybrany był r. 1066 na biskupa miśnijskiego. Na stolicy tej siedział przez lat 40, zaprowadził porządek w służbie Bożej, kazania miewał często, corocznie wizytował wielką swoją djecezję, pilnie czuwał nad obyczajami duchowieństwa i sam mu przyświecał przykładem swojego życia. Chciał Benno światło wiary nieść do Luzacji, ale przeszkodziła temu wojna Henryka IV z Sasami. Po zwycięztwie Henryka, Benno, za opiekę i współczucie dla zwyciężonych, został wtrącony do więzienia. Po niejakim czasie uwolnił go H. z zamknięcia, a r. 1076 powołał go do Worms, gdzie cesarz miał przez zebranych tam biskupów zadeklarować depozycję Grzegorza VII. Zamiast brania udziału w nieprawym zamachu, Benno pojechał do Rzymu i stanowczo stanął po stronie Papieża. Po kilku miesiącach wrócił Benno z Rzymu, a trzymając się zdala od ówczesnych sporów, poświęcił 20 lat dalszego swego życia szerzeniu wiary pomiędzy Słowianami. Tysiące ludu miały od niego Chrzest przyjmować i cuda towarzyszyły jego apostołowaniu. Umarł 16 Czerwca 1106 r. Już w XIII w. grób jego w katedrze miśnijskiej był we czci, a 31 Maja 1523 r. Papież Adrjan uroczyście zaliczył go do świętych, razem z Antoninem florenckim, z wielkiém zgorszeniem Lutra, który z tego powodu wydał swoje pismo: Przeciwko nowemu bałwanowi i staremu szatanowi, który w Miśnji ma być podniesiony (Wider den newen Abgott und alten Teufel, der zu Meissen soll erhoben werden). R. 1576 zwłoki Bennona były dane Albertowi V, księciu elektorowi bawarskiemu, i przez tego do dzisiejszego kościoła katedralnego w Monachjum uroczyście przeniesione. Zazwyczaj przedstawiają go w biskupiém ubraniu, z rybą i kluczem. Gdy bowiem do Rzymu się wybierał, klucz od katedralnego kościoła oddał kilku kanonikom, z zaleceniem, aby go w Elbę rzucili, jak tylko zwolennicy ekskommunikowanego Henryka IV chcieliby ten kościół na swój zabrać użytek. Tak się też stało. I gdy Benno z Rzymu wrócił, miano złapać w Elbie ogromną rybę, przy której płetwach wisiał ów klucz. Tak opowiada Hieronim Emser, w swojém Życiu św. Bennona (Vita S. Bennonis), napisaném 1512 r. Dzieło to jego znajduje się u Bollandystów, t. III Junii p. 150. Cf. Seyffart, Ossilegium Bennonis, seu vita et acta ipsius, veterum monumentis ac diplomatum reliquiis illustrata, Monachii 1765. Stanisł. Stef. Grabia, De Beatiss. Bennonis Can. postea Eppi Misnensis vita et miraculis, deque singulari ejusdem apud Polonos et Tremesnenses praesertim cultu opusculum, w Kaliszu 1730 r. 8-o, po polsku. (Hefele) N.
