Encyklopedja Kościelna/Biskup suffragan
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Biskup suffragan. Suffraganem albo suffragującym, w znaczeniu najobszerniejszém, nazywa się każdy, kto, jako członek pewnego kolegjum, w naradach i decyzjach może głos (suffragium) swój dawać. Kościół w swoim sposobie mówienia, oznaczając różne hierarchiczne między biskupami stosunki, biskupem sufraganem nazywa takiego biskupa, który prawem własném, zwyczajném, stoi na czele jakiej djecezji (ordinarius) i zajmuje stolicę swą nietylko de jure, jak biskup in partibus, ale i de facto, a więc każdego biskupa djecezjalnego, rzeczywistego, nie pomocnika, dla tego, że on, jako djecezję swoję posiadający i nią rządzący, ma głos (suffragium) na posiedzeniu biskupów swej prowincji, t. j. na synodzie prowincjonalnym, a ma go nie z delegacji, ale prawem własném, zwyczajném, jure ordinario; jednocześnie wszakże zostaje on pod juryzdykcją arcybiskupa, naczelnika tej prowincji kościelnej, i jest od jego praw metropolitalnych zawisłym, czyli nie wyjętym (exemptus). Ztąd w znaczeniu takiém, ani biskupi in partibus, będący pomocnikami i koadjutorami biskupów djecezjalnych, ani biskupi z pod prawa metropolitalnego wyjęci (exempti), t. j. nie mający nad sobą władzy żadnego metropolity, nie są suffraganami, gdyż na synodzie prowincjonalnym głosu nie mają; ale według pojęcia i wyrażenia prawa kanonicznego (Cn. 10 cs. 3 q. 1; ep. 11, X de Elect. 1, 6), suffraganami są biskupi, mający nad sobą arcybiskupa, a których djecezje razem z djecezją metropolity wzięte, stanowią prowincję kościelną. Ob. Arcybiskup, Prowincja kościelna. Lecz w niektórych krajach, jak i u nas, nazwa suffraganów dawana jest biskupom in partibus, dodanym do pomocy w pontyfikaljach biskupom djecezjalnym. Nazwano ich suffraganami od suffragari, nieść pomoc. Przyjęto zaś tę nazwę, dla odróżnienia ich od biskupów pomocników innego rodzaju, zwanych w prawie kanoniczném koadjutorami dla tego, że ci ostatni mają prawo zastępować biskupa djecezjalnego w zarządzie djecezją, gdy tego zachodzi potrzeba w skutek starości, choroby lub innych powodów, gdy suffraganom prawo to nie służy chyba tylko wtedy, gdyby im władzę wikarjusza jeneralnego biskup powierzył, albowiem są mu dodani do samego jedynie wyręczania w funkcjach kościelnych, wymagających biskupiego charakteru, które o tyle tylko spełniać mogą, o ile im to jest przez biskupa zlecone i pozwolone. W niektórych krajach nazywają ich wikarjuszami biskupimi w pontyfikaljach, vicarii in pontificalibus episcoporum. X. A. S.
