Encyklopedja Kościelna/Bitynja
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Bitynja, kraj nadbrzeżny nad morzem Czarném i Bosforem, w północno-zachodniej Azji Mniejszej, od dawnych czasów często nawiedzany przez kupców palestyńskich. Liczne stosunki handlowe z tamecznemi okolicami i w czasach najbliższych przedchrześcjańskich ściągnęły tam kupców z Judei, co dało powód do założenia gmin żydowskich i do podróży misyjnych, wspominanych w Nowym Testamencie (Dz. Ap. 16, 7; I Piot. 1, 1). Wtedy Bitynja, od czasu Augusta była provincia consularis, z takiemi granicami, jakie pod Prusjaszem I otrzymała, i sięgała na zachód do Bosforu, Propontydy i Myzji, na północ do Pontu, na wschód do Paflagonji i Galacji, na południe do Galacji i Frygji (Strab. XII 4, 1 p. 563). Wielka żyzność i silnie rozwinięty handel uczyniły kraj ten bogatym i kwitnącym, a chrystjanizm łatwy przystęp znalazł do silnych, niezepsutych jeszcze grecką i rzymską cywilizacją krajowców, należących do szczepu trackiego. Prędko mnożyła się tu liczba wiernych w miastach: Nicei, Nikomedji, Chalcedonie i innych. Później Bitynia została dwunastą prowincją patrjarchatu konstplskiego i częścią djecezji Pontu. Cesarze Walens i Walentynjan podzielili Bitynję na 2 prowincje: Nikomedja została stolicą pierwszej, Nicea stolicą drugiej Bitynji; podział ten jednak nie naruszył kościelnej juryzdykcji Nikomedji, jakkolwiek później metropolita Nicei uwolnił się z zależności od metrop. nikomedyjskiego. W pierwszej Bitynii były następujące bpstwa: Nikomedja, Chalcedon, Apollonias, Prusa, Soreo, Prenete, Helenopolis, Basilinopolis, Adriana, Cesarea, Neocesarea, Dascylium, Daphnusia, Cadosia, Lophus, Cius, Melangia, Rindace; w drugiej Bitynji: Nicea, Apamea nad Meandrem, Linoe, Gordo-Servi, Modrena lub Mela i Numerica.
