Encyklopedja Kościelna/Canterbury

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Canterbury (czyt. Kenterberi), Cantuaria. Arcybiskupstwo. Najdawniejsza ta stolica biskupia w Anglji datuje od czasów św. Augustyna (ob.), apostoła Anglji. Prymasowska godność osobiście dana Augustynowi, stale później przyłączoną była do tej stolicy przez Papieża Witaljana, za arcybiskupstwa, wysłanego tam przez Papieża, zakonnika greckiego Teodora (668—690), męża wielkiej nauki i świątobliwości. Stolica ta, wielkie zajmująca miejsce w dziejach Anglji, aż do czasów tak zwan. reformacji miała wielu znakomitych pasterzy, jak św. Britualda (690—712), św. Odona (942), św. Dunstana († 987), św. Elfeaga († 1012), Lanfranka (ob.), św. Anzelma (ob.) św. Tomasza (ob. Beket). Szereg katolickich biskupów zamyka tu Warham, po którego śmierci (1533) Tomasz Cranmer (ob.) został przez Henryka VIII, króla, na tę stolicę wyniesiony. Cr. rozpoczyna szereg biskupów odszczepieńczych. Podług Notitia, sporządzonej za Jana XXII, arcybp kantuaryjski miał sufraganów: biskupów Londynu, Rochester (Roffensis), Chichester (Cicestriensis), Exeter (Exoniensis), Winchester (Wintoniensis), Bath (Bathoniensis) i Wells (Wellensis) połączone biskupstwa; Salisbury (Saresberiensis), Worcester (Wigormiensis), Hereford, Coventry (Conventren.) i Lichfield (Lichefelden.) połączone bisk.; Lincoln (Lincolnien.), Norwich (Norwicien.), Ely (Helien.), St. Davids (Menevens.), Landaff (Landaveus.), Bangor (Bangoren.), St. Assaph (Assanen.). Sobory odbyły się tutaj: r. 605, 757, 788 czy 796, 860, 891 (niepewny), 969, 991, 1189, 1193, 1220, 1222, 1236 (niepewny), 1257, 1269, 1272, 1311 w sprawie templarjuszów; 1318, 1321, 1323 (podług niektórych w Londynie), 1326, 1341, 1344, 1345, 1347, 1356, 1362, 1376, 1377, 1399, 1419, 1428, 1439, 1463 w Londynie. Cf. Provinciale seu constitutiones Angliae, continens const. provinciales XIV archiep. cantuariensium, cum adnotat. Gud. Lyndwood, Oxon. 1679; Matth. Parker, De antiquitate britannicae ecclesiae et privilegiis eccl. cantuariensis, cura Sam. Drake, Londini 1729. N.