Encyklopedja Kościelna/Cenobici
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom III) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Cenobici, Coenobitae, κοινοβὶται, t. j. asceci wspólnie żyjący w cenobjach (κοινόβιον, klasztor, choć etymologicznie wyraz ten ostatni wyraża inne pojęcie, a mianowicie mieszkanie zamknięte, claustrum), pod kierunkiem przełożonego. Tak anachoreci (ob.) jak cenobici nazywali się mnichami (ob.); lecz np. sarabaitom czyli remobotom (ob.), choć także żyli wspólnie, honorowej tej nazwy nie dawano, gdyż, z powodu swego włóczęgostwa, złe mieli imię (cf. Cassiani, Collationes PP. l. 18 c. 17). S. Hieronim pierwszeństwo oddawał początkowo życiu anachorety, gdy było ono już owocem życia klasztornego, i gdy mu się oddawał człowiek we wszystkich cnotach wyćwiczony; później jednak, mając na uwadze słabość ludzką, życie wspólne uważał za zbawienniejsze. S. Bazyli (Reg. fus. expos. interrog. 7) życie wspólne przekłada nad pustelnicze dla tego, że pustelnicy popadali niekiedy w grube nawet błędy, gdy nie mieli nikogo, ktoby ich wczas przestrzegł i z upadku powstać pomógł. W życiu zaś wspólnem wspiera jeden drugiego. Pierwsi cenobici żyli w różnych klasztorach nie podług wspólnej we wszystkich klasztorach reguły, ale pod kierunkiem swego opata (Regul. S. Benedicti c. 1. sub regula vel abbate, t. j. podług reguły branej z żywego wzoru i przepisów opata). S. Antoni dał podstawę do życia cenobickiego, że założył sam kilka cenobjów (laury), jak w Phaium (dziś hospicjum franciszkańskie), w Pispir, Nascalon. A jakkolwiek uczniowie świętego w cenobjach tych nie pod jednym żyli dachem, wszelako zgromadzali się czasami na wspólne ćwiczenia duchowne (Rosweid, Vitae Patrum p. 503) i św. Antoni jadał z nimi niekiedy, aby tém swobodniej mógł porozmawiać o boskich i ludzkich rzeczach. Zasługa wszelako zaprowadzenia regularnego życia wspólnego należy się św. Pachomiuszowi (ob). N.
