Encyklopedja Kościelna/Cieciszowski Kacper Kazimierz
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom III) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Cieciszowski Kacper Kazimierz, syn Dominika, podczaszego litewskiego, ur. w Ozorowie 1745 r., do seminarjum Propagandy w Rzymie wstąpił 1760 r., z zamiarem udania się na missje na wschód. Odznaczającego się pobożnością i pilnością młodzieńca 19-letniego Papież Klemens XIII sam wyświęcił na kapłana, dając bardzo wyjątkową dyspensę od lat. „Mam przeczucie, rzekł Papież, kładąc rękę na głowę seminarysty, że będzie to jeden z filarów świętego Kościoła naszego w tych dalekich stronach. W imię tedy Ducha św. zwalniam cię od brakujących ci lat; pewny jestem, źe nie będę nigdy żałować tej łaski wyjątkowej,“ W cztery lata po wyświęceniu C. wrócił do kraju, 12 Gr. 1768 r. został kanonikiem warszawskim i proboszczem w Zbuczynie. Mianowany koadjutorem bpa kijowskiego Franciszka Ossolińskiego (13 Marca 1775 r.), prekonizowany bpem Tebasty in. p. inf., konsekrowany był 2 Wrześ. 1775. R. 1780 został oficjałem warszawskim i księstwa mazowieckiego (vicarius in spiritualibus et officialis varsav. ac per ducatum Mazoviae generalis). Otrzymawszy (23 Marca 1781 r.) probostwo miechowskie, zrezygnował kanonję warszawską i Zbuczyn. D. 8 Paźdz. 1784 objął bpstwo kijowskie po śmierci swego poprzednika (w Sierp. t. r.). Wszelkiemi siłami pracował około dobra Kościoła w swojej djecezji: wizytował kościoły, zbierał duchowieństwo, przemawiał do ludu i na każdą potrzebę bliźniego rękę miał otwartą. Przez trzy lata nieurodzaju (1785—7) biedni żyli biskupim chlebem. Gdy w Łucku wybuchła zaraza, wśród powszechnego popłochu bp, z zapasami żywności dla miasta i z lekarstwami, zjechał do tego miasta na cały czas zarazy. Dla wysokich cnót jego nazywano go drugim Franciszkiem Salezym. Na sejmie wielkim (1789) wiele pracował bp w interesie Kościoła, a 1792 przeprowadził uchwałę, przeznaczającą fundusze na wzniesienie 24 nowych parafji w Kijowskiém i Bracławskiém, choć późniejsze wypadki wykonaniu tej uchwały przeszkodziły. Przybrał wtenczas sobie do pomocy Woronicza (ob.), który za wskazówką bpa pisał dlań niektóre mowy sejmowe i listy pasterskie. Po drugim podziale rzeczypospolitej, całe biskupstwo dostało się pod panowanie Rosji a nadto kawałki innych djecezji, których nie zajął Siestrzeńcewicz, polecono zająć Cieciszowskiemu, z tytułem bpa pińskiego (1796 r.). Przy nowém rozgraniczeniu djecezji 1798, urządzoném przez nuncjusza Litta, dawne bstwo kijowskie połączone zostało z łuckiém i nazwane łucko-żytomierskiém, którego bpem został C. Ingres do Łucka odbył się 26 Wrześ. 1798 r. Odtąd C. mieszkał tam ciągle, bo jakkolwiek mianowany był metropolitą (28 Lut. (12 Mar.) 1827 r.), wszelako miał pozwolenie nie zmieniania rezydencji i nie prezydowania w kolegjum, do czego powołany był jego koadjutor ks. Michał Piwnicki. Um. na pęknięcie serca 28 Kwiet. 1831 r. Wiele po nim zostało drukowanych kazań, mów, listów pasterskich, po większej części przez niego samego pisanych. W ostatnich latach zaniewidział. Poważna jego, okazała i miła postać jednała mu poszanowanie każdego, obcego nawet człowieka, tém bardziej, że do wszystkich cnót swoich i nauki łączył wielką prostotę i pokorę. C. umiał dobrze po włosku, po łacinie, po grecku, po francuzku, po niemiecku i po hebrajsku. W czasie jego 50-letniego jubileuszu biskupiego, uroczyście obchodzonego 1825 r. w Łucku, żydzi, z wielkim rabinem z Berdyczowa na czele, wysłali do niego deputację, z życzeniami i wyrażeniem wdzięczności za pomoc, jakiej od niego doznali w czasie zarazy 1787 r. Hebrajską przemowę wielkiego rabina chciał tłumaczyć na język polski drugi rabin, gdy biskup powstrzymał go gestem i podziękował deputacji dosyć płynną mową hebrajską. N.
