Encyklopedja Kościelna/Cuthbert św.

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł	Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor	Michał Nowodworski
Data wyd.	1874
Druk	Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd.	Warszawa
Źródło	Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii

›››

[545] Cuthbert (podług Buttlera ma znaczyć sławny z nauki), inaczej Guthbert (godny Boga), święty (20 Marca), jeden z najwięcej czczonych biskupów angielskich VII w. Ur. w okolicy klasztoru Mailros nad brzegami r. Tweed, 651 r. wstąpił do zakonu i pod przewodnictwem opata Eata, oraz przeora Boisila oddał się naukom, modlitwie i ręcznym pracom. Przez niejaki czas przebywał w klasztorze Rippon, a 664 r., po śmierci Boisila, obrany został przeorem w Mailros. Tu nietylko gorliwie zajmował się kształceniem braci zakonnej, lecz niezmordowanie pracował nad nauczaniem ludu prostego, do najodleglejszych zakątków okolicy zaglądał, szerząc wszędzie światło i umocnienie w wierze. Toż samo czynił, zostawszy opatem w Lindisfarne, a umartwienie ciała tak dalece posuwał, że niekiedy spędzał na modlitwie noce całe; du chaducha Bożego pełen, przy Mszy ś. lub w konfesjonale od łez powstrzymać się nie mógł. Od 676 pędził życie pustelnicze na wyspie Farne, niedaleko od Lindisfarne. Tu zbudował sobie cele i kapliczkę, które otoczył wysokim murem, aby nic nie widzieć oprócz sklepienia niebieskiego; woda i jęczmień, jaki sam zasiewał, były mu jedyném pożywieniem; licznie nawiedzających go nauczał i błogosławił z okna swojej celki, której już nigdy nie opuszczał. R. 684 synod w Twifort pod przewodnictwem Teodora, arbpa kantuaryjskiego, mianował C-a biskupem Hexhamu, lecz zaledwie błagania synodu zdołały go skłonić do przyjęcia ofiarowanej godności. C. później zamienił to biskupstwo na bisk. Lindisforne. Będąc biskupem, prowadził życie klasztorne, pilnie zwiedzał djecezję, nauczał po chatach i wioskach, udzielał sakramentów, bronił ubogich i słabych przeciwko możnym, wspierał potrzebujących i podniósł karność klasztorną. Kobietom zabronił wstępu do kościoła ketedralnego w Lindisfarne. Um. 687 r. na wyspie Farne. Dla wielu działanych przezeń cudów, nazywa się Cudotwórcą Wielkiej Brytanji. Po 400 latach znaleziono w całości dochowane zwłoki świętego męża w Durharm, dokąd je z Lindisfarne dawniej przeniesiono: były ona jeszcze całe, gdy Henryk VIII kazał skrzynię, [546]w której one spoczywały, obedrzeć i zniszczyć; traktowano je iednak względniej, jak inne relikwje i pochowane w tém samém miejscu, gdzie stał poprzednio sarkofag. Na obrazach przedstawiają go jako opata, lub jako bpa, z gorejącą nad nim kolumną ognistą, jaka się raz nad nim pokazała, i z dzikim obok łabędziem, lub wydrą, które mu posługiwały. Nocą bowiem częstokroć po szyję wchodził w wodę, aby się modlić; legenda tedy opowiada, że gdy wychodził, suszyły go te stworzenia. Żywot ś. C-a opisywali: bezimienny zakonnik klasztoru Lindisfarne, współczesny Cwi, i Beda (ob.). Oba te żywoty ap. Bolland. 20 Mart.; tamże znajdują się: Liber de translationibus et miraculis Cuthberti auctore monacho Dunelmensi, z XI w.; Translatio corporis s. C. in novam tumbam a. 1054. Cf. Reginaldi monachi Dunelmensis (żył ok. r. 1165), De admirandis b. C. virtutibus, quae novellis patrata sunt temporib. ed. James Raine, Londini 1835. Raine, St. Cuthbert with an account of the opening of his tomb in Durham cathedrale, Lond. 1828. Montalembert, Les moines d’Occident, IV 389—451.  (Schrödl. J. N.