Encyklopedyja powszechna (1859)/Acetony
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Acetony |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Acetony. Nazwiskiem tém oznaczamy grupę ciał, których typem pierwotnym jest Aceton. Każdy jednozasadowy kwas wydaje odpowiedni Aceton i tak np. kwas octowy wydaje Aceton; kwas masłowy, butyron; kwas waleryjanowy, waleron i t. d., kwasy zaś wielozasadowe, zdaje się, nie wydają Acetonów. Acetony powstają przez destylacyję suchą (ob.) soli obojętnych kwasów organicznych, z alkalijami, lub ziemiami alkalicznemi; w skutek czego sole kwasów organicznych rozkładają się: na węglany, które pozostają w naczyniu destylacyjném, i na odpowiednie Acetony, które ulatują i w dobrze ziębionych odbieralnikach zbierają się, zwykle w postaci cieczy, rzadziej ciał stałych. Rozkład jednak wspomnionych soli działaniem wysokiej temperatury nie jest tak prosty, gdyż obok tego tworzą się jeszcze i inne produkta gazowe, które ulatują, i ciekłe, które otrzymane Acetony zanieczyszczają. Prawdopodobnie Acetony są aldehydami (ob.) w których 1 atom wodoru został zastąpiony rodnikiem alkoholu (ob.) o jeden stopień niższego. Według tego pojęcia zwykły Aceton, którego wzór empiryczny jest C₆H₆O₂ mieć będzie skład t. j. będzie aldehydem w którym 1 jedn. wodoru przez metyl został zastąpiony. Aceton otrzymuje się najłatwiej przez suchą destylacyję w naczyniach żelaznych octanu baryty, albo octanu ołowiu zmieszanego z wapnem. Zebrany w odbieralniku surowy Aceton, przez stosowne oczyszczenie wydaje ciecz bezbarwną, łatwo lotną, przenikającego zapachu i palącego smaku; która się łatwo zapala i daje płomień żółty u dołu nieco błękitny, mało kopcący. Aceton jest jedną z części składowych octu drzewnego (ob.), używa się w medycynie. T. C.
