Encyklopedyja powszechna (1859)/Agrykola z Eisleben
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Agrykola z Eisleben |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Agrykola z Eisleben znany także pod nazwą Jana Eisleben i magistra Islebijusza, urodził się w Eisleben w dzisiejszych Prussach, w prowincyi Saskiej 1492 roku. Nauki pobierał w Wirtemberdze i należał do stołowników Lutra. Czynny ten reformator albowiem, aby nie tracić żadnej chwili, podczas obiadu rozprawiał z gośćmi swemi o przedmiotach teologicznych, i gości tych, których pokrzepiał nietylko pokarmem cielesnym ale i duchowym, nazywał stołownikami swemi. Powołany w 1525 roku do Eisleben na nauczyciela przy założonej tamże szkole, Agrykola został zarazem z woli założyciela pomienionej szkoły, hrabiego Albrechta Mansfeld, kaznodzieją kościoła ś. Mikołaja i odznaczył się świetną wymową. Jako teolog, zasługuje Agrykola na wspomnienie ze względu na spór jaki wszczął z Melanchtonem, twierdząc, że ten ostatni w dziełku swem: Articuli de quibus egerunt per visitatores in regione Saxoniae (Wirtemberg, 1527), pokutę zamiast z Ewangelij z Zakonu wyprowadza, a rozwijając dalej to swoje twierdzenie, począł nauczać, że w Nowym Testamencie nie może być mowy o zakonie. Przeciw nauce tej wystąpił Luter i Agrykola po kilku dysputach twierdzenia swe odwołał. Spór ten, nazwano sporem antinomistycznym czyli przeciw-zakonowym. Powołany do Berlina przez kurfirszta Brandenburgskiego Joachima II, został kaznodzieją dworu a następnie generalnym superintendentem. Agrykola położył wielkie zasługi w literaturze niemieckiej, zebraniem przysłowiów narodowych, które wydał pod tytułem: Gemeine teudtsche Spruchwörter (M. J. Agrikolas aus Eisleben Schriften moglichst vollstundig verzeichnet, Altona 1817, von B. Kordes). Umarł w Berlinie d. 22 Września 1566 r., mając lat 75. X. L. O.
