Encyklopedyja powszechna (1859)/Alexander ś. bisk. Alexan.
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Alexander ś. bisk. Alexan. |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Alexander (święty), biskup alexandryjski, nastąpił po ś. Achillasie około r. 313 czy też 321. Na soborze zwołanym w Alexandryi potępił herezyję Aryjusza i wyklął go wraz ze zwolennikami jego. Gdy Aryjusz pozyskał na swą stronę kilku biskupów, a w tej liczbie Euzebijusza nikomedyjskiego, Alexander w dwóch listach do wszystkich biskupów, obszernie wyłożył błędy Aryjusza i ich szkodliwość. Na soborze Nicejśkim, który ostatecznie je potępił, Alexander jedno z pierwszych miejsc zajmował, i przeważnie wpływał na jego postanowienia. Żył potem tylko pięć miesięcy i zostawił ś. Atanazego następcą stolicy swojej i żarliwości przeciw Aryjanom. Teodoret i So-krat przytaczają wspomnione wyżej listy Alexandra.— Alexander (święty), pierwszy biskup Konśtantynopola, odkąd to imię przybrał gród, zwany poprzednio Byzancyjum. Znajdował się na soborze Nicejskim roku 325. Filozofowi, który chciał z nim spierać się o religii chrześcijańskiej, zamknął usta wyrzekłszy te słowa: ,,W imię Jezusa Chrystusa, rozkazuję ci milczeć.“ Podobny czyn przypisują także ś. Spirydyjonowi. Alexander z niezłomną odwagą bronił nicejskiego wyznania wiary, przeciw Aryjanom. Kiedy Konstantyn zwiedziony przez tych heretyków, żądał aby dano Aryjuszowi wstęp do kościoła, ś. Alexander, zasmucony, nakazał post i modlitwy publiczne, sam przepędził kilka nocy przed ołtarzem na modlitwie, leżąc krzyżem i prosząc aby Bóg zabrał go z tego świata, jeżeli Aryjusz ma wnijść do kościoła. Gorąca modlitwa została wysłuchana. Śmierć tragiczna spotkała Aryjusza, dążącego do świątyni pańskiej. Alexander umarł tegoż roku 327 lub też we cztery lata później. Grecy obchodzą jego pamiątkę dnia 30 Sierpnia, a Łacinnicy dnia 28.
