Encyklopedyja powszechna (1859)/Ali-Bej podr. hisz.
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Ali-Bej podr. hisz. |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Ali-Bej, nazwisko przybrane znakomitego podróżnika hiszpańskiego, właściwie nazywającego się Domingo Badia y Leblich. Urodzony 1766 r. odbył nauki w Sewilli, szczególnie zaś upodobał sobie matematykę i fizykę, a zamierzywszy zwiedzić Afrykę i Azyję, przybrał nietylko imię muzułmańskie dla uniknienia nieufności, jaką w tamtych stronach wzbudzają chrześcijanie, ale nawet zamyślił udać siebie za potomka znakomitego rodu kalifów Abassydów. Zamiar ten uzyskał zatwierdzenie don Emmanuela Godoy, księcia Pokoju, który panował wówczas nad Hiszpanija, poczem wyjechał do Londynu, gdzie z usilnością w krótkim czasie wyuczył się języka arabskiego, oswoił z obyczajami ludów wschodnich i dla większego bezpieczeństwa poddał się nawet obrzezaniu. Ali-Bej od 1803 r. kolejno przebywał w Fez, w Maroko, i w Egipcie, r. 1807 stanął w Mekce, poczem zwiedził Jerozolimę, Domanek i Konstantynopol. Roku 1809 oświadczywszy się za Napoleonem, i powróciwszy do kraju, został prefektem Kordowy, wkrótce jednak powrócił do Syryi pod imieniem Ali-Othman. Um. w Alepie roku 1819. Opis jego podróży, jakkolwiek niedokończony, ze względu na gruntowne wiadomości autora w naukach przyrodzonych, znakomite zajmuje miejsce w literaturze podróżopisarskiej; wyjątek z tego opisu i dokładne szczegóły o podróżach Ali-Beja znajdują się u nas w Dzienniku Wileńskim (r. 1818 tom I), podane przez Józefa Sękowskiego, który podobno od tego zajmującego artykułu, rozpoczął wówczas swój zawód literacko-oryjentalny.