Encyklopedyja powszechna (1859)/Almquist
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Almquist |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Almquist (Karol Jonasz Ludwik), nader płodny pisarz szwedzki, urodzony 1793 roku, poświęcił się najprzód służbie publicznej, lecz w r. 1823 udał się w lasy Wermlandu i żył tam na sposób dawnych wolnych chłopów. Mieszkał w chacie pokrytej darniną, jadł kaszę z korą drzewną i ubierał się w prostą odzież chłopską. Wkrótce jednak sprzykrzywszy sobie to życie, został rektorem w Sztokholmie, a w r. 1842 złożył examen teologiczny. Poróżniwszy się ze swemi przełożonemi z powodu zasad demokratycznych i neologizmu w rzeczach religijnych, stawać musiał przed sądem konsystoryjalnym, który go jednak za niewinnego uznał. Odtąd wyłącznie poświęcił się literaturze, pisał w rozmaitych kierunkach, a zawsze z talentem, wszędzie rozwinął świeże życie, humor i świetną twórczość. Literacka działalność Almquista jest niesłychana, pisał bowiem dzieła matematyczne, geograficzne i historyczne, grammatyki i słowniki. Za granicą wszakże znany jest tylko ze swych dzieł belletrystycznych, między któremi najznakomitsze: „Księga róż cierniowych, czyli wolne fantazyje“ (Tornrosens book), będące zbiorem romantycznych poezyj różnego gatunku. Z romansów Almąuista wymieniamy: Gabriela Mimanso, Amorina, Amalia Hillner, Panowie w Ekolsund; z utworów w formie dramatycznej: Łabędzia grotta na Ipsarze, Marjam, Izydor z Jadmor; z epickich poezyj: Schems-el-Nihar, Polowanie Artura; z mniejszych opowiadań: Kolumbina, Koplica, Aramintha May. Almąuist jako humorystyczny pisarz jaśnieje w Ormusie i Artmanie, oraz w Uwagach nad zwierzętami domowemi.