Encyklopedyja powszechna (1859)/Amenorrhoea
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Amenorrhoea |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Amenorrhoea (z greckiego: a bez, men miesiąc, reo płynę), zatrzymanie u kobiet; dość często przytrafiająca się choroba. Rozliczne okoliczności wpływają na jej spowodowanie u dziewic, a naprzód: wątła i delikatna budowa ciała, sposób wychowania fizyczny i moralny, temperament limfatyczny i nerwowy, życie siedzące i brak ruchu w ogólności, nauki przeciągnione, praca fizyczna z wysileniem przy niedostatecznym pokarmie, sen nad miarę przedłużany, mieszkania wilgotne, pobyt w miejscach błotnych, napoje kwaśne nadużywane, uporczywie przedłużane czuwanie, namiętności smutne: powtóre: pokarmy nazbyt mączyste, napoje rozpalające, aromatyczne, podbudzające i inne; potrzecie: przypadkowe okoliczności, jako przestrach, gniew, nagłe wzruszenie umysłowe; lecz najczęściej zaziębienie, choroby bądź jawne bądź ukryte w organizmie, mianowicie zapalenie chroniczne żołądka i płuc, gruźlicę, a najbardziej bladaczka czyli konstytucyja chlorotyczna i anemia. U kobiet zamężnych, zatrzymanie chorobliwe dowodzi zwykle jakowejś zawady czyli przeszkody w obiegu krwi, albo też ukrytej choroby w organizmie, lub zatkania trzewiów brzusznych i części je otaczających. Zatrzymanie przychodzić zwykło także w skutku otyłości, po gwałtownych wypróżnieniach ciała, po wielkich krwotokach bądź piersiowych, bądź hemoroidalnych, po chorobach długo trwałych, wycieńczających, jakiemi są: wodna puchlina i suchoty, niemniej podczas brzemienności, karmienia dzieci piersiami. Zdarzały się i takie nawet wypadki, gdzie kobiety przez cały ciąg życia swego, miewały stałe zatrzymanie, a pomimo to, były zawsze jak najzdrowsze i cieszyły się licznem potomstwem, (ob. czyszczenie). Dr. J. K.
