Encyklopedyja powszechna (1859)/Amuzetta
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Amuzetta |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Amuzetta, po francuzku amusette, rodzaj armaty małego wagomiaru w zeszłym wieku używanej niekiedy w polu, głównie jednak w górach i w wojnie oblężniczej. Była to spiżowa armatka ośm stóp długa, strzelająca jedno, lub półtora funtowemi kulami żelaznemi i na lekkiej, dwukolnej lawecie osadzona. Amuzettą zwano także rodzaj wielkich hakownic, o lufie z kutego żelaza, osadzonej w drewnianém łożu, dającej się w różne strony obracać na ruchomych widełkach i przewożonej na dwukolnej lawecie. Drugi rodzaj amuzett wyrzucał ołowiane, pół funtowe kule. Zaprowadzenie tych lekkich armatek przypisują Maurycemu Saskiemu. Głównym ich przymiotem była lekkość i przenośność; dwóch ludzi było w stanie przewozić je z miejsca na miejsce. Używano ich więc głównie w górach i przy oblężeniu dla ostrzeliwania stoku i pola z krytej drogi, niekiedy jednak dodawano te armatki po jednej na pluton, piechocie i strzelcom, którzy je za sobą w polu ciągnęli i bez pomocy artylerzystów obsługiwali. Jeszcze w r. 1798 widzimy amuzetty u strzelców księcia Sasko-Wejmarskiego. Dziś żadne wojsko europejskie już ich nie używa. Wł. B.
