Encyklopedyja powszechna (1859)/Androgina
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Androgina |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Androgina (z greckiego andros mężczyzna i gyne kobieta). Wyraz używany w zoologii na oznaczenie zwierząt, w których w jednym osobniku (indywiduum) są obie płcie połączone, lecz dla zapłodnienia konieczném jest pomimo tego współdziałanie dwóch osobników, czém właśnie androginizm różni się od hermafrodytyzmu. Mięczaki dwuskorupowe, jak np. ostrygi są hermafrodytami, gdy tymczasem mięczaki jednoskorupowe, jak ślimaki, jako też niektóre obrączkowe beznogie, jak pijawki, robaki ziemne podlegają androginizmowi. W Botanice używają także androginizmu na oznaczenie roślin, w których słupki i pręciki znajdują się na jedném indywiduum lecz w kwiatach oddzielnych, hermafrodytyzm zaś oznacza, że słupki i pręciki są razem w kwiecie umieszczone, ten przypadek jest najpospolitszy u roślin, pierwszy zaś napotyka się u należących do gromady nazwanej przez Linneusza monoëcia, współdzielnokwiatowa. Androginizm stanowi także myt w starożytności, którego ślady napotykamy u Mojżesza i Platona. Wyobrażali sobie bowiem starożytni, że mężczyzna i kobieta w początku stanowili jedne całość, podwójną ze względu na postać, lecz jedną w chęciach i działalności i że ta istota rozdzielona następnie na dwie, dała początek rodzajowi ludzkiemu takiemu, jakim jest dzisiaj.