Encyklopedyja powszechna (1859)/Apollonijusz z Pergi
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom II |
| Rozdział | Apollonijusz z Pergi |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Apollonijusz z Pergi, w Pamfilii, urodził się około 240 r. przed nar. Chryst., a słynął w końcu tegoż wieku pod Ptolemeuszem Filipatorem. Pappus podaje, że kształcił się w Alexandryi pod następcami Euklidesa i tutaj wsławił się przez swoje wiadomości w geometryi, dla których nazywano go wielkim geometrą; lecz z drugiej strony tenże pisarz przedstawia go jako człowieka próżnego, zazdrosnego i chwytającego skwapliwie każdą okoliczność dla potępienia współzawodników. Apollonijusz był jednym z najobfitszych pisarzy, a ze wszystkich pism jego, traktat o przecięciach ostrokregowych jest dziełem najznakomitszém, w którém bardzo wiele mieści się odkryć przez niego dokonanych, i pod tym względem na szczególną uwagę zasługuje księga piąta i siódma dzieła jego; nazwiska elipsy i hiperboli przez niego nadane zostały. Dzieła Apollonijusza, podobnie jak wszystkie dzieła znakomitsze starożytności, miały wielu kommentatorów i objaśniaczy, jak Pappus, Hepatyja córka Teona i t. d. Przecięcia ostrokręgowe Apollonijusza były jednem z pierwszych dzieł, których tłómaczenie przedsięwzięli arabowie, na zachodzie zaś traktat ten poznany został dopiero w piętnastym wieku, którego tłómaczenie Regiomontanus wydać zamierzał, lecz nagła śmierć do skutku zamiaru przywieść nie dozwoliła; pierwszego tłómaczenia Apollonijusza dokonał Memmius szlachcic wenecki; lepsze tłómaczenie ogłosił Comandin z przypisami Eutocyjusza i Pappusa; następnie Borelli znalazł 1638 r. rękopism arabski dzieła Apollonijusza, lecz niezupełny, i ten w tłómaczeniu łacińskiém ogłosił 1661 r. Prócz tego wiele jeszcze pisał ten geometra, a mianowicie: de sectione rationis, de sectione spatii, de sectione determinata, de tactionibus, de inclinationibus, każde podzielone na dwie księgi, tudzież de locis planis Halley 1708 r., wydał tłómaczenie z arabskiego traktatu de sectione rationis, razem z traktatem de sectione spatii. Wypadki do których doszedł Apollonijusz nie znając Analizy dzisiejszej, wzbudzają podziwienie i przekonywają o dzielności umysłu, który nie zbłąkał się w poszukiwaniach przedsięwziętych.
